Мазмұнға өту

Питондар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Питондар
Жолбарыс питон, Python molurus
Жолбарыс питон, Python molurus
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Бауырымен жорғалаушылар
Сабы: Қабыршақтылар
Кіші сабы: Жыландар
Ықшам сабы: Alethinophidia
Тұқымдасы: Pythonidae
Fitzinger, 1826

Питондар, торлы жыландар (лат. Pythonidae) – жыландардың бір тұқымдасы. Кейде жалғанаяқты жыландарға қосылады

Шығыс Жарты шардың тропиктік және субтропиктік аймақтарын мекендейтін 6 туысы, 27 түрі бар. Денесінің ұзындығы 1,5 м-ден (патша жылан) 10 м-ге дейін (торлы питон, салмағы 100 кг) жетеді. Түсі бірыңғай қоңырдан қара шұбар түске дейін өзгеріп отырады. Негізінен тасты, қамысты және қант құрағы өскен жерлерді мекендейді. Суда жақсы жүзеді және сүңгиді, кейде биік ағаш басына өрмелеп шығады. Жоғарағы ерін қалқанында жылы қанды жануарлардың жақындап келе жатқанын сезетін 2 – 5 жылу сезгіш кішкене шұңқырлары болады. Торлы жылан негізінен сүтқоректілермен, бауырымен жорғалаушылармен және құстармен қоректенеді. Ірі питондар шиебөрі, жайра, қабан мен леопардтың балаларын тұтастай жұтады. Кейде адамға да шабуы мүмкін. Торы жылан жұмыртқа салып (ұзындығы 9 см, 107 жұмыртқа) көбейеді. Оларды біраз уақытқа дейін аналығы басады, себебі аналығының дене температурасы қоршаған орта температурасынан 12 – 15 С-қа жоғары болады, бұл жағдай жұмыртқадан ересек дарабастың тезірек жетілуіне жағдай жасайды және жыртқыштардан қорғайды. Табиғи жағдайда питондар 25 жылдай өмір сүреді. Оңтүстік­-шығыс Азияда кездесетін торлы анаконда – олардың ішіндегі ең үлкені. Кейбір елдерде Торлы жаланның еті мен майын тағамға, терісін түрлі әшекей мүліктерін жасауға пайдаланады.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Pythonidae