Прокуратураның құқықтық актілері

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Прокуратура өз қызметінің барысында атқарылуы міндетті түрлі актілерді қабылдайды. Бұлар — наразылық қаулылар, тапсырмалар, арыздар, санкциялар, нұсқаулар, ұсыныстар, заңды түсіндірме түріндегі прокурордың қадағалау актілері.

Наразылық — оны прокурор мемлекеттік органдар мен лауазым иелерінің Конституцияға, Республика Президентінің заңдары мен актілеріне қайшы келетін шешімдер мен әрекеттеріне байланысты шығарады.

Қаулы — прокурор заңды бұзу сипатына байланысты қылмыстық іс қозғау, тәртіптік іс жүргізу, әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізу жөніндегі қаулы шығарады.

Тапсырма— заңның бұзылғандығы айқын және оны тез арада түзетпесе ол мемлекеттің, кәсіпорындардың, мекемелердің, ұйымдардың немесе азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделеріне зиян келтіруі мүмкін болған жағдайда беріледі.

Арызпрокурор заңнамаға сәйкес мемлекеттің, заңды және жеке тұлғалардың бұзылған құқықтары мен мүдделерін қалпына келтіру үшін сотқа талап-арызбен шағымдануға құқылы.

Санкция — прокурордың тергеушінің іс-жүргізу әрекетіне берген келісімі.

Нұсқау. Прокурор жедел іздестіру шараларын жүзеге асыратын органның қылмыстық іс қозғауына және қарауына байланысты анықтау және тергеу органдарына нұсқау береді, ол басқа жағдайларда заңнамада белгіленген шарттарға байланысты беріледі.

Ұсыныс. Прокурор өз құзыретінің шегінде заң бұзушылықты жою, қылмыс және өзге де құқық бұзушылық жасауға итермелеген себептер мен жағдайларды болдырмау жөнінде белгіленген заңға сәйкес осы құқық берілген адамдарды қолсұғылмаушылық құқығынан айыру мәселесі жөнінде ұсыныс жасайды.

Заңды түсіндіру. Заңдарды білмеу немесе дұрыс түсінбеу органдардың немесе лауазым иелерінің не азаматтардың дұрыс қолданбауына әкеліп соқтыруы мүмкін деп ойлауға жеткілікті негіз бар жағдайда прокурор заңның мазмұным, ал қажет болған жағдайда заңды бұзғаны үшін онда қандай жауапкершіліктің көзделгенін түсіндіреді.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Құқықтану: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарльқ бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық / А.Ибраева, Б.Қуандыков, Ш.Маликова, С.Есетова. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2007. — 192 бет. ISBN 9965-36-002-2