Протопласт

Протопласт(көне грекше: πρῶτος — «алғаш» + πλαστός) —өсімдік клеткасы (қабығынан басқа) ішіндегі заттарының жалпы атауы. Протопластқа клетканың структуралық жүйесі — цитоплазма, клетканың зат алмасу процесіне қатысты маңызды құрамы — ядро, ақуыздық заттар — пластидтер, митохондрилер жатады. Цитоплазмада бұл органеллалардан басқа физиологиялық маңызы зор ұсақ органеллалар да болады. Бұған Гольджи аппараты, эндоплазмалық тор, рибосома, сферосома т. б. органеллалар жатады. Жалпы алғанда протопласт кілегейге ұқсас, химиялық құрамы органикалық және органик емес заттар қосылысы, бұнда клетканың тірі компоненттері орналасады, зат алмасу процесі өтеді. Протопласт элементтерін екі топқа бөлуге болады. Бұның бірі — ядро, цитоплазма және оның құрамдары, екіншісі—цитоплазма емес немесе эргастикалық (метоболит) заттар. Ядро мен цитоплазма және бұлардың құрамдары клетканың тірі бөлігін, ал эргастикалық заттар тірі емес бөлігін құрайды.