Реативтік қозғалтқыш

Реактивтік қозғалтқыш

Реактивтік қозғалтқыш – жұмыстық дененің бастапқы энергиясын сол дененің реактивтік ағынының кинетикалық энергиясына түрлендіру арқылы тарту күшін тудыратын құрылғы. Қозғалтқыш соплосынан жұмыстық дененің сыртқа қарай ағып шығуы нәтижесінде жұмыстық дене ағынының тербелісі түрінде реактивті күш пайда болады. Реактивтік ағынның кинетикалық энергиясына түрленетін энергия химиялық, ядролық, электр., т.б. болуы мүмкін. Қазіргі кезде реактивтік қозғалтқыштарда алғашқы энергия көзі ретінде көбінесе химиялық энергия пайдаланылады. Реактивтік қозғалтқыштардың негізгі бөлігі – жану камерасы. Оның бір жағында жанған жұмыс денесі үдемелі жылдамдықпен (реактивтік ағын түрінде) ұшып шығатын сопло болады. Реактивтік қозғалтқыштардың айналадағы ортаны жұмыс қажетіне пайдалану не пайдаланбауына қарай реактивтік қозғалтқыш ауа реактивтік қозғалтқыш (API)және ракеталық қозғалтқыш (PI)болып бөлінеді. API-ының барлығы жылу қозғалтқыштарына жатады. Мұнда жұмыстық дене жанған зыттың ауадығы оттекпен тотығу реакциясы кезінде түзіледі. API-ының жұмыстық дене массасының басым бөлігін жану камерасына атмосферадан келетін ауа құрайды. PI-тардың API-тардан өзгешілігі – жұмыстық дененің барлық 09раушылары реактивтік қозғалтқышпен жабдықталған аппараттың бортында болады. Бұл қозғалтқыштардан тарту күші жоғары турбореактивті қозғалтқыштың алғашқы сұлбасын орыс инженері Н.Герасимов ұсынған (1909). Олар ғарышқа массасы ондаған тоннадан асатын ғарыш кемелерін, басқа да қажет жүктерді жеткізу үшін қолданылады.

Дереккөздер: Балалар Энциклопедиясы, 1 том