Рудаларының типтері мен кондициялары

Шикізаттың технологиялық қасиеттерін анықтайтын негізгі руда жасаушы минералына байланысты өнеркәсіптік темір рудалары мынадай типтерге бөлінеді:

• магнетит;
• мартит және жартылай мартит;
• титанмагнетит;
• гематит және гидрогематит;
• қошқыл теміртас;
• сидерит;
• темірлі хлорит рудалар.

Домнада бірден балқытуға жарамды рудалардағы темірдің мөлшері мынадай болу керек (%):

• магнетит;
• титанмагнетит пен гематит рудаларда -46-50;
• қышқыл теміртаста-37-45;
• оңай балқитын сидеритте-30-36.

Құрамындағы темірдің мөлшері төмен рудалар байытуды қажет етеді.

Байытуды қажет етеін магнетит рудаларда темірдің кондициялық мөлшері 14-25 %-ке дейін төмен бола алады.

Рудадағы зиянды қосылыстарға күкірт, фосфорит, күшәла, қалайы, мырыш, қоғасын мен мыс жатады.

Өңдеу технологиясына байланысты бұл компоненттердің рудаға максимал мөлшері мынадай болуы мүмкін (%):

• күкірт-0,15-0,25;
• фосфор-0,01-0,1;
• күшәла-0,08;
• мырыш пен қорғасын-әрқайсысы 0,05;
• мыс-0,2.

Руда құрамында кальций мен магний карбонаттары болса, сапасын арттырады, ал көп мөлшердегі кремийтотық керісінше руданың сапасын нашарлатады.

Бай темір рудалары домна процесін айналып өтіп, бірден болат дайындауға бара алады; олар тікелей конвертер, мартен немесе бессемер өндірісіне түсуі мүмкін. Ең бай темір рудалары шекемтас алу үшін пайдаланып, содан кейін электрмен болат балқыту өндірісіне беріледі.