Салдыр, салдыр-салақ

Салдыр, салдыр-салақ. Қос сөздің соңғы сыңары — «салақтың» мағынасы баршамызға мәлім. «Салдыр-салақ» қос сөзінің түсінігі — іске немқүрайды қарайтын ұқыпсыз, орашолақ. Бұл да «салақ» тұлғасының ұғымынан алшақ емес.

«Ана тіліміздің барша әуезін, әрін, нәзік мінездерін жете білмей, салдыр-салақ сөйлеуді айтып отырмыз» (I. Омаров, Серпін).

Қазіргі тілімізде «салдыр» сөзі жеке тұрып, «салақ» беретін мағына орнына жұмсалмайды. Осыған қарап оны әуелден мағынасыз сөз деп ойласақ, қателескен болар едік. Бізде болмаса да, кейбір түркі тілдерінде жеке тұрып-ақ мағына меншіктенген қалпы жоқ емес. Якут тілінде «джалыр» тұлғасындағы сөз қазақ тіліндегі «салақ» мағынасын ұғындырады. Демек, осы дерекке қарағанда, ерте кездерде қазақ тілінде де, жеке қолданылған да, бері келе ұмытылып, тек қос сөз құрамында сақталған. «Салдыр-салақ» дегеніміз «салақ» сөзінің қайталауы.