Саяси монополия

Саяси монополия - [грек, monopolion poleo - сатамын] - қоғамдағы саяси ұйым, саяси билік түрі, басқару толығымен саясаттың жалғыз субъектісінің қолында болады. Монополиялық билік субъектісі бір адамның қолында болуы да мүмкін. Монополиялық биліктің мүндай түрі шығыс деспотиясына, антикалық тиранияға, еуропалық феодализм дәуіріндегі шексіз монархияларға, XX ғ. тоталитарлық тәртіптерге тән.

Монополиялық билік биліктің негізгі қызметтерінің бір субъектімен жүзеге асырылуынан көрініс табады: ол заң шығарушы да, ол атқарушы билік жетекшісі де, сот билігін де жүзеге асырушы. Саяси жүйенің басқа субъектілері оның қызмет көрсетушілері. Дәстүрлі мәдениетте билікке монополия қоғамдық қатынастарға негізделген табиғи басқару формасы. Батые мәдениетінде билікке монополия тарихи шектеулі рөл атқарды. Демократизм саяси монополияға қарама-қарсы жағдай.