Мазмұнға өту

Сихотэ-Алинь

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Сихотэ-Алинь тұрғыны

Сихотэ-АлиньРесейдің оңтүстік-шығысындағы таулы аймақ.

Жапон түбегі, Татар бұғазы және Амур, Уссури өзен алабының суайрық жотасы. Ұзындығы 1200 км-дей, ені 200 — 250 км. Орташа биіктігі 800 — 1000 м, ең биік жері 2077 м (Тордоки-Янги тауы). Сихотэ-Алинь өзендердің терең аңғарларымен бөлінген жоталар мен үстірттерден тұрады. Тынық мұхиттық белдеудің мезозой қатпарлық облысының эпиплатформалық таулары. Тектоникалық ойыстарда тас көмір және қоңыр көмір қабаттары орналасқан. Интрузияға байланысты алтын, қалайы, полиметалл кентастары таралған. Климаты қоңыржай муссондық. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы батыс бөлігінде –22 — 26С, шығысында –10 — 12С. Шілде айының орташа температурасы батыс беткейінде 21С, шығысында 19С. Жылдық жауын-шашын мөлш. орталығында 1000 мм, батысында 600 — 800 мм, Сихотэ-Алиньнен Уссури, Иман, Бикин, Хор, Самарга, т.б. өзендер басталады. Өзендерінің суы мол.

Орталық және оңтүстігінің 500 м биіктікке дейінгі бөлігінде қылқанды — жалпақ жапырақты (самырсын, үйеңкі, терек, жөке) ормандар, тік беткейлерінде еменнің шоқ тоғайы өседі. Солтүстігінде аян шыршасы, ақ қабықты самырсыннан тұратын қылқан жапырақты орман, жоғары белдеуді тау тундрасы алып жатыр. Жануарлардан уссурий жолбарысы, қабан, қоңыр, қара аю, құстардың көптеген түрі мекендейді. Сихотэ-Алинь аум-нда Сихотэ-Алинь қорығы орналасқан.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақ Энциклопедиясы, 7 том