Сот инстанциясы

Сот инстанциясы – соттық істі қарау деңгейіне орай белгілі бір құзыреті бар сот өндірісінің сатысы. Алғашқы инстанция соты тікелей дәлелдемелерді зерттеп, айыптау не ақтау үкімін, ал азаматтық іс бойынша шешім шығарады. Тек осы инстанция соты ғана адамды кінәлі етіп танып, қылмыстық жаза тағайындайды. Алғашқы инстанция соты ретінде аудандық, қалалық, облыстық және оларға теңестірілген (Астана және Алматы қалалық) сот алқалары, Жоғарғы сот алқалары іс қарайды. Кассациялық инстанция сотына облысы және Жоғарғы сот алқалары жатады. Олар сот тергеуін жүргізбестен тек іс қағаздары мен қосымша дәлелдер жинау арқылы төменгі соттың әлі заңды күшіне енбеген шешімінің немесе үкімінің заңдылығын тексереді. Тексеру нәтижесінде шешім не үкім күшінде қалдырылады немесе күшін жойып, заңсыздықты жоя отырып қайта қарауға жібереді. Қадағалау инстанциясы соты ретінде облысы және оларға теңестірілген сот және Жоғарғы сот төралқалары ҚР Бас прокурорының, орынбасарының, жоғарғы сот төрағасының, оның орынбасарының, сондай-ақ облысы соттар төрағалары мен прокурорларының наразылығы бойынша заңды күшіне енген үкімдер мен шешімдердің негізділігі мен заңдылығын тексереді. Бұл инстанция соты да заңсыз не негізсіз үкім мен шешімнің күшін жоя алады.