Мазмұнға өту

Софизм

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет

Софизм - саяси пікір-талас жүргізу өнері, пікір-таласта қолдануға болмайтын әдіс-тәсілдерді саналы түрде қолдануға негізделеді.


Ол тиімді пікір-талас жүргізу ережелерін бұзады, яғни өтірік дәйектерді келтіру, оппонентті алдау әрекеттерімен көңілін аудару. Оппоненттер ақиқатқа жету үшін емес, күштерін салыстыру, жарқын, әдемі саяси түсініктермен көзге түсу үшін қолданады. Софистердің әділсіз құралдары сан алуан. Олар кез келген жағдайды, түсінікті өз пайдалары үшін ақтап, дәлелдеп шығуға ұмтылды. Софистер қолданатын сыпайылыққа жатпайтын құралдар адамдардың психологиялық ерекшеліктерін жақсы білуге негізделеді.

Софизм-(грек. σόφισμα-«қулық жасау», «қулыққа шеберлік» дегенді білдіреді )-қате есептеу арқылы есепті дұрыс еткізіп көрсету,яғни өтірік дәйектерді келтіру және оның қате екендігін дәлелдеу қажет. Ертеде Аристотель софизмдерді «жалған дәлел » деп атаған екен.

16+8=24 екені белгілі. Содан соң бұл өрнекті түрлендірейік. Теңдіктің екі жағында бірдей етіп түрлендірсек өрнектің мәні өзгермейтінін есте сақтайық!
16+8+18-42=24+18-42
9+7+8+12+6-21-14-7=24+18-42
9+12-21+6+8-14=18+24-42
3(3+4-7)+2(3+4-7)=6(3+4-7)
(3+4-7)(3+2)=6(3+4-7)
3+2=6
5=6

16-16=24-24
4(4-4)=6(4-4)
4=6
Міне осындай есептеулер арқылы тыңдаушыны таң қалдыра аламыз. Бұлай болған себебі, негізінде, 3+4-7=0, және 4-4=0; Ал санды 0-ге бөлуге болмайды. Мәне осы заңдылыққа қарсы келе отырып осындай жауаптар шығып отыр.[1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3