Суқан, суқаны сүймеу

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Суқан, суқаны сүймеу Сөз тіркесінің мағынасы — жақтырмау, ұнатпау.

«Әйтеуір, сол жігітті суқаным сүймейді» (Қ. Жұмаділов, Көкейкесті). Сөз құрылысын, шыққан тегін ашуда — моңғол тобындағы тілдерге назар аударғанда ғана мүмкіндік аламыз. моңғол тілінің өзінде дус — қан, қалмақтарда цусн — қан мағыналарын білдіреді. Бір кездерде моңғол, әсіресе, қалмақ тілінде біздегі «қан» мағыналы сөз — «цусн» қазақ тіліне сыналап кіріп, өзіміздің төл сөзімізбен (қанмен) қабаттаса қолданған мезгілдер болған деген жорамалға жол бермекпіз. Соның нәтижесінде, екі сөз біріге, кіріге отырып «цуқан», одан әрі «суқан» тұлғасы қалыптасуы ықтимал. Екі сөз-біріккен кездерде дыбыстар түсіп қалып отыратын заңдылықтарды қайталау артық. Сөйтіп, «суқан» екі тілдегі бір мағыналы сөздің қайталануынан туып (қан-қан), шын мәніндегі мағынасы — «қаны сүймеу» дегенді ұғындырады.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6