ТЭС бітіктасы

ТЭС бітіктасы, Тэйсин ескерткіші, Бөгу қаған ескерткіші – ортағасырлық көне түркі жазба ескерткіші. 1976 жылы Моңғолияның Ховсгөл аймағындағы Тэс өзенінің сол жағалауынан құрамына С.Г. Кляшторный, С.Қаржаубай, А.Очир секілді ғалымдар енген ғыл. экспедиция тапқан. Олар ТЭС бітіктасының 760 жылдары жасалғаны жайлы тұжырымға келген. ТЭС бітіктасының сынған бір бөлігі ғана сақталған. Сынған бөлігінің ұзындығы 0,85 м, ені 0,35 м, қалыңдығы 0,22 м. ТЭС бітіктасының сынық бөлігі Моңғолияда археологиялық институты зертханасының қоймасында сақтаулы. ТЭС бітіктасының төрт қапталына 22 жол мәтін қашалған. Ол мәтінде Ұйғыр қағандығында Ел Етміш Білге қағанның билікке келіп, қала құрылысын жүргізгендігі және қытайларға өштескендігі айтылған.