Талдаудың радиометрлік әдістері

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Радиометрлік талдау әдістеріне изотоптық сұйылту, радиометрлік титрлеу, радиоактивтік немесе жайғана активтік талдау және т.б. осы сияқты әдістер жатады. Бұлардын бәрі де а \ (3", ү" және п - сәуле шығаруды өлшеуге непзделген. Радиоактивті сәуле шығаратын заттармен жұмыс істеген кезде ерекше қауіпсіздік ережесін сақтай отырып, радиометрлік талдауды арнайы жабдықталған лабораторияда жүргізеді.

Изотоптық сұйылту әдісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұл әдіс бойынша құрамында зерттелетін элементі бар талданатын затқа белплі бір меншікті активтілігін радиоактивті изотоптың өлшеулі мөлшерін қосады. Мұнан кейін анықталатын элементті тұнбаға түсіру, шаймалау, электролиз, сорбция сиякты белгілі әдістердің бірін қолданып, талданатын заттан бөледі де, оның активтігін анықтайды. Кейде бұл әдіс изотопты қосу, изотоппен сұйылту не гацбалау әдісі делінеді.

Радиометрлік титрлеу әдісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұл әдісті екі түрлі жағдайда пайдаланады. Біріншісінде, анықталатын ионмен нашар еритін тұнба тұзетін радиоактивті изотопы бар ерітіндімен титрлейді. Титрлеу процесінде ерітіндінің активтілігін өлшейді. Екіншісінде, ерітіндіге анықталатын элементтің радиоактивті изотопын индикатор ретінде шамалы қосады. Титрленуіне қарай анықталатын ион изотоппен бірге тұнбага түседі де, ерітінді активтіп төмендей келіп тұрактанады.

Радиоиктив әдісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Бұл әдіс зерттелетін затты а-бөлшекпен. нейтрондардың. протондардың ағымымен сәулелендіруден тұрады. Мұндай сәулеленген заттардың құрамында тұзілген ортүрлі элементтердің радиоактивті изотоптарын гамма-спектроскопиялық немесе басқа әдістермен анықтайды. Радиоактивтік құбылыстың ашылуы 1896 жылдың үлесіне тиесілі, бұл А. Беккерельдің фотографиялық жолакша көмегімен ашқан кезінен басталады. Табиғатта кездесетін уран қосылыстарының өздіпнен сәуле шығаратыны байқалды, Бұл радиоактивтілік деп атады. Радиоактивтілік - атом ядросы өздігінен ыдыраған кезде пайда болатын кұбылыс. Табиғатта кездесетін элементтердің бәрін де дерлік бірнешеден изотоптары бар. Aтом ядросының заряды бірдей, бірақ массасы әртүрлі болып келетіндерді изотоп дейді. Көптеген элементтердің изотоптары табиғатта кездесе бермейді, әйтсе де оларды сол элементтің тиісті изотоптарынан жасанды тәсілмен әзірлеуге болады. Мұнымен қатар көптеген изотоптар тұрақсыз болып келеді және олар әр түрлі бөлшектер мен ү-кванттарды болумен өздіпнен ыдырауға кабілетті.[1]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Құлажанов Қ.С.Аналитикалық химия: II томдық оқулық . II - том. Оқулық. Алматы:«ЭВЕРО» баспаханасы, 2005. - 464 б. ISBN 9965-680-95-7