Түртпе

Түртпе - металдың бетіне үздіксіз сызық жүргізуге, әр түрлі өрнек салуға, кісі аттары мен түрлі сөздер жазуға арналған құрал. Түртпе деп аталуы - осы құралдың қиғаш өткір жүзі балғамен ұрған сайын металды түртіп, оның бетіне үздіксіз сызық салып алға қарай жылжып отырады. Түртпенің ұзыңдығы 8-10 см, жуандығы қарындаштың қалындығындай болады. Ол төрт қырлы болып соғылады да, сабаның саусаққа ілінетін тұсы бұрылады. Бұрала біткен тұсы саусақтан таймайды. Әр түрлі ирек сызық, өрнек салғанда саусақпен бұрап, бағдарлап отыруға икемді келеді. Түртпемен салынған өрнекті қазақ шеберлері «су жүргізу» деп атайды, яғни «су жүргізу» - өрнектің сұлбасын (арбис) қуалай сызық салу деген сөз.