Түту машинасы

Туту Машинасы – иіру өндірісінде мақта, зығыр, жүн, т.б. талшықтарын әр түрлі қоспалардан соққылау арқылы тазартатын машина.

Көне Туту Машинасы

Түту Машинасының негізгі жұмыстық тетігі пышақты, тарақты не сабаулы барабандар мен түткіштерден тұрады (қ. сурет). Мақта талшықтары жылдам айналатын конденсор (1) арқылы шанаққа (2) келіп түседі. өзінің салмағымен мақта талшықтары ағашты білікшелерде (3) қысылады. Білікшелер талшықтарды тығыздайды және үздіксіз мақта қабатын жасайды. Қамтушы цилиндрлер талшық қабатын пышақты барабанға (4) жеткізеді. Пышақты барабан талшық қабатының салбырап тұрған шетін соққылап қоқыстардан тазартады. Қалдық қоқыстар камераға (5) жиналады, ал талшықтар желдеткіштің (6) әсерінен торлы барабанға (7) түседі. Ауаның тарту күші қатты болғандықтан талшықтар тордың бойына жабысады. Торлы барабанның бетінде бір қалыпты талшықтың жұқа қабаты пайда болады. Білікшелер торлы барабаннан мақта қабатын түсіріп, қамтушы цилиндрге (8) жеткізеді. Бұл цилиндрде 3 рет соққылау және тазарту процестері жүргізіледі. Осыдан бөлінген қоспа бөлшектері тағы да қалдықтар камерасына түсіріледі. Түткіш планкасынан мақта будасы ауа ағыны арқылы ажыратып алынады. Бұдан кейін ол келесі машинаға жеткізіледі.

Сілтемелер

«Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IX том