Тұңғыш президент күні (Қазақстан)
| Қазақстан Республикасының тұңғыш президент күні (2014–2022) | |
|---|---|
| Түрі | Мемлекеттік мейрам |
| Ресми | Қазақстан Республикасының тұңғыш президенті күні |
| Мағынасы | Тәуелсіз мемлекеттің тұңғыш президентін құрметтеу |
| Белгіленген | 2011 жыл 10 желтоқсан, 7 қыркүйек 2022 жылы жойылды |
| Тойланады | 1 желтоқсан |
Қазақстан Республикасының тұңғыш президенті күні — 2012 жылдан 2022 жылға дейін 1 желтоқсанда жыл сайын тойланған Қазақстанның мемлекеттік мейрамы. 2011 жылғы 10 желтоқсанда парламент сенатының толық отырысында «Қазақстан Республикасының мерекелері туралы» заңына толықтырулар енгізу туралы» заңнамасына қол қойылды. 2022 жылдың 29 қыркүйегінде қабылданған «Мерекелер туралы заң» бойынша мемлекеттік мейрам деңгейін жоғалтты.[1][2]
Тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Бұл мейрамның аталуының негізі және алғышарты болып 1 желтоқсан күні болған президент сайлауы болды. Алғашқы бүкілхалықтық сайлау нәтижесінде Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев алғашқы президент атанды. Ол жылы Н.Назарбаев 88,2% дауыс берушілердің 98,7% дауысына ие болған еді. 011 жылғы 10 желтоқсанда Қазақстан Парламенті Сенатының жалпы отырысында «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» Қазақстан Республикасының Заңына толықтырулар енгізу туралы» заң қабылданды. [3] 2011 жылғы 14 желтоқсанда Қазақстан Президенті заңға қол қойды, заңға № 509-IV саны берілді.[4]
2012 жылдан бастап 1 желтоқсанда Қазақстанның түкпір-түкпірінде мәдени-көпшілік іс-шаралар өткізілді, оның басты мақсаты елдегі бейбітшілік пен келісімді нығайту болды.[5] Кейбір жалпыұлттық шаралар да мерекеге орайластырылды. Мысалғы, 2016 жылдың 1 желтоқсанында 10 000-шы ескерткіш банкнот айналымға енгізіліп, Алматы облысындағы Нұркент жаңа қонысының ресми ашылуы өтті.[6].
2022 жылдың қыркүйегінде ҚР Парламенті Мәжілісі «1 желтоқсанда Тұңғыш Президент күнін мерекелеуді Мемлекеттік рәміздер күні, Алғыс айту күні сияқты атаулы даталармен және әлеуметтік мәні зор әлеуеті жоғары басқа да даталармен салыстыра отырып анықтауды ұсынылды, мемлекеттік мерекелер тізімінен алып тастап» , тиісті заң қабылданды.[7][8]
2022 жылдың қараша айының соңында ол мерекелер тізіміне енді.[9]
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Мәжіліс Тұңғыш президент күнін мемлекеттік мейрам санатынан алуды мақұлдады (қаз.). Азаттық радиосы.
- ↑ Тұңғыш Президент күні бұдан былай мемлекеттік мереке болмайды (қаз.).
- ↑ Казахстан отмечает День Первого Президента.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 қараша 2022.
- ↑ Закон Республики Казахстан «О внесении дополнения в Закон Республики Казахстан „О праздниках в Республике Казахстан“» от 14 декабря 2011 года.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 3 қараша 2022.
- ↑ День Первого Президента празднуют 1 декабря в Казахстане (1 желтоқсан 2018).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ День Первого Президента в Казахстане (6 маусым 2017).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ День Первого Президента упразднят в РК (7 қыркүйек 2022).(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ Поправки мажилиса: День первого президента больше не госпраздник (7 қыркүйек 2022).(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 3 қараша 2022.
- ↑ День Первого Президента включили в перечень праздничных дат (1 желтоқсан 2022).(қолжетпейтін сілтеме)