Узумчиндер
Үзімшіндер | |
үзэмчин | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
5 600 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Қытай |
3 000 |
Моңғолия |
2 577 |
Тілдері | |
Діні | |
Үзімшіндер — шағын моңғол халықтарының бірі. 2010 жылғы халық санағы бойынша.[1] Моңғолияда (негізінен Дорнод аймағында) 2577 адамды құрады, бірақ олардың көпшілігі Қытайда (Ішкі Моңғолия автономиялық ауданы) тұрады (3 мың адам).[2]
Этнонимі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Этнонимі толық зерттелмеген, топонимиялық шығу тегі болуы мүмкін – Үзімшіндердің аңыздарында кездесетін Үземиін-Уул тауының атынан шыққан. Тарихи тұрғыдан екі топ белгілі: батыс (Баруун-Үзімшін) және шығыс (Зуун-Үзімшін).[3]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі моңғол тілінің диалектісі. Жастар моңғол мектептеріне барғандықтан, барлық сабақтар моңғол тілінде жүргізілетіндіктен, ол жойылып кетудің алдында тұр.[4]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дінге сенушілердің діни байланысы: буддистер.[5]
Өмір салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Үзімшіндердің материалдық және рухани мәдениетінде бірқатар архаикалық белгілер сақталған (атап айтқанда, жәдігерлерді сақтайтын көне моңғол киіз үйі). Қазіргі Үзімшіндер өздерінің этникалық ерекшелігін жоғалтты деуге болады, Моңғолияда олар халхалармен сіңісіп кетті.[6]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Үзімшін сөзінің мағынасы. Тексерілді, 3 желтоқсан 2024.
- ↑ Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 3 желтоқсан 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Узумчиндер. Тексерілді, 3 желтоқсан 2024.
- ↑ Узумчиндер. Тексерілді, 3 желтоқсан 2024.
- ↑ Узумчиндер. Тексерілді, 3 желтоқсан 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 566. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.