Шайтанкелмес

Шайтанкелмес
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Қос жарнақтылар (unranked) Asterids Сабы: Ericales Тұқымдасы: Polemoniaceae Тегі: Polemonium Түрі: P. caeruleum
Екі-есімді атауы
Polemonium caeruleum L.

Шайтанкелмес немесе көкшіл көкшегүл (лат. Polemonium caeruleum) - көп жылдық, көкшегүлдер тұқымдасы көкшегүл туысына жататын шөп тектес өсімдік.

Сипаты

• Тамыр сабағы қысқа, одан көптеген жіңішке тамырлар тарайды.
• Жапырақтары кезектесіп, жарыса орналасқан, қауырсын тәрізді, сопақша, ұштары сүйір келеді. Төменгі жағындағы жапырақтарының сағақтары ұзын, жоғарғы жағындағы жапырақтары отырмалы.
• Гүлдері көкшіл түсті, майда, жағымды иісі бар. Гүл тостағаншасының қалақшалары да, гүл жапырақшалары да бес-бестен болады.
• Жемісі - сопақша келген көп тұқымды қауашақ.
• Маусым-шілде айларында гүлдейді. Жемісі тамыз-қыркүйек айларында піседі.
• Өсетін ареалы: ормандардың шеттерін, шабындықтар, жолдардың жиегі, өзендердің жағалары, орман ішіндегі алаңқайлар.

Емдік қасиеті

Шайтанкелмес - халық медицинасында көп тараған дәрілік өсімдіктердің бірі. Дәрілік мақсат үшін өсімдіктің тамыр сабағын және тамырын тамыз-қыркүйек айларында қазып, жинап алады.

• Құрамында сапониндер, шайыр, органикалық қышқылдар, эфир майлары бар.
• Бұл өсімдікті жүйке жүйесін тыныштандыратын, қақырық түсіретін дәрі есебінде пайдаланады.
• Сонымен қатар қояншық ауруына қарсы және ұйқы қашқанда қолданылатын шипалық қасиеттері бар.
• Шайтанкелместі асқазанға және ұлтабарға жара түскенде емдеу үшін де пайдаланады.

Тағы қараңыз

• Дәрілік өсімдіктер