Шама категория

Шама — нәрсенің немесе құбылыстың сапалық және сандық айқындылығының табиғи бірлігін білдіретін философиялық категория. Сапа жағынан айрықша әрбір нысанға белгілі бір сандық сипаттама тән. Бұл сипаттамалар өзгергіш және қозғалмалы. Алайда олардың бұл өзгергіштігінің белгілі бір шегі болады, одан асқасын сан өзгерістері сапа өзгерістеріне ауысады. Міне осы шекара Шама деп аталады. Нысанның сапалық өзгерісі оның сандық сипаттамасы мен Шаманың өзгерісіне әкеледі. Сан мен сапаның байланысы мен бірлігі сол нысанның табиғатына тәуелді. Егер нысанның дамуын қадағалап көрсек, онда бұл процестің бір айрықша сапалық дәрежесінен басқасына өту нүктесі Шама өзгерісінің түйінді нүктесі болып көрінеді. Мұндай түйіндердің жүйесін Шамалардың түйінді бағыты деп атау келісілген. Философия тарихында Шама категориясын алғаш рет Гегель зерттеді.^[1]