Шатырақ

Шатырақ
	; Seseli gummiferum
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Өсімдіктер;
Бөлімі:	Жабық тұқымдылар;
Табы:	Қос жарнақтылар;
Сабы:	Шатыргүлділер;
Тұқымдасы:	Шатыршагүлділер тұқымдасы;
Тегі:	Шатырақ; L.
Түрлері
	The Plant List мәліметі бойынша туысты 77 биологиялық түр құрайды

Шатырақ (лат. Seseli) — шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер, кейде шала бұта туысы болып та табыла береді. The Plant List мәліметі бойынша туысты 77 биологиялық түр құрайды^[1], Қазақстанда 24 түрі бар. Олар республиканың Батыс шекарасынан Алтайға дейінгі кең байтақ жеріне, сондай ақ Тянь-Шаньға, Бетпақдалаға, Балқаш маңында тараған. Орман алқабында, бұталар арасында, тастақты тау бөктерінде, борпылдақ топырақты жерлерді, жартас жарықтарында өседі. Маусым мен шілде айларында гүлдейді. Биіктігі 10-120 см. Сабағы қырлы болып келген. Жапырағы қауырсын тәрізденіп, тілімденген. Гүлі ақ, сарғыштау, кейде сәл қызғылт тартқан, шатыршаға ұқсаған, шоқтанған. Жемісі - қос дәнек. Құрамында куарин, хромон, флавоноид бар, сондықтан медицинада қолданылады.

Кең таралған түрлері

Кең таралған екі түрі бар:

Көпгүлді шатырақ (лат. Seseli condensatum)
Өткірұшты шатырақ (лат. Seseli muchrohatum)^[2]

Дереккөздер

↑ ^a ^b Seseli (ағыл.). The Plant List. Version 1.1. (2013). Тексерілді, 1 қазан 2016.
↑ Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы-Алматы,1987-

Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Шатырақ

[TPL-1] Seseli (ағыл.). The Plant List. Version 1.1. (2013). Тексерілді, 1 қазан 2016.

[2] Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы-Алматы,1987-

[1]

[2]