Шу-Іле таулары

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Шу-Іле таулары
Сипаттамасы
Тау жүйесі

Іле Алатауы

Ұзындығы

180 км

Ені

60 км

Ең биік шыңы

Аңырақай (тау)

Биіктігі

1294 м

Орналасуы

43°59′ с. е. 75°10′ ш. б. / 43.983° с. е. 75.167° ш. б. / 43.983; 75.167 (G) (O) (Я)Координаттар: 43°59′ с. е. 75°10′ ш. б. / 43.983° с. е. 75.167° ш. б. / 43.983; 75.167 (G) (O) (Я) (T)

Елдер

 Қазақстан, Алматы және Жамбыл облыстары жерінде

Шу-Іле таулары (Алматы облысы)
Шу-Іле таулары
Шу-Іле таулары (Жамбыл облысы)
Шу-Іле таулары

Шу-Іле тауларыІле Алатауы жотасының солтүстік-батыс сілемі.

Географиялық орны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Алматы және Жамбыл облыстары жерінде. Шу және Күрті өзендері аралығындағы тау бөктеріндегі өңірде, оңтүстігі Қопа жазығына (ойысына) тіреледі. Ұзындығы солтүстік-батыс бағытта 180 км, ені 60 км-дей, ең биік жері Айтау жүйесіндегі Аңырақай тауы (1294 м).

Жер бедері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Шу ойпатынан Қордай асуына көтерілу

Шу-Іле таулары ертедегі тау жүйесінің, су, жел, т.б. табиғат әсерінен бұзылуынан, мүжілуінен, аласа тау, жеке шоқыларға айналған қыратты өңір. Аласа таулар көбіне бір-біріне жақын бір өңірді алып жатады, не таулы қырқаға айналады. Түленқара, Құлжабасы, Аңырақай, Алаайғыр, Сұңқар таулары осындай таулы қырқалар. Аласа таулар мен таулы қырқалардан басқа төбесі күмбезделіп келген, биіктігі біркелкі шоқылар өте көп кездеседі. Бұл таулар мен шоқылар аралығын жазық, кең дала алып жатыр.

Климаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Шу-Іле таулары өңірінің қысы суық, жазы ыстық, жылдық жауын-шашын мөлшері 200 – 400 мм.

Су торабы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қырат беткейлерінен басталатын Ащысу, Қоналысай, Тесік, Қақпақтас, т.б. кішкене өзендерде су көктемде қысқа мерзімде ғана болады да, кейін тартылып, арнасы құрғақ сай, тасты шатқалға айналады.

Өсімдігі, жануарлары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Алматы-Бішкек жолы бойындағы жайылым

Бұл құрғақ шөл аймақта шалғын шөп көктемде сай-сала, жыра, ойпат жерлерде, тау бөктерінде шөлге төзімді жусан, бетеге, қараған, т.б. өсімдіктер өседі. Шөл, шөлейт жануарлары мекендейді.[1].

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Тараз Энциклопедисяы