Эванджелиста Торричелли

**Evangelista Torricelli**
Evangelista Torricelli
	; Evangelista Torricelli portrayed on; the frontpage of Lezioni d'Evangelista Torricelli
Туған күні, жері	October 15, 1608; Faenza, Romagna, Italy
Қайтыс болған күні, жері	October 25, 1647 (aged 39); Florence
Ұлты	Italian
Зерттеу салалары	Physicist ; Mathematician
Еңбегі үшін әйгілі	Barometer; Torricelli's Law
Influences	Galileo

Evangelista Torricelli (pronunciation (ақп.); (15.10.1608, Фаэнца – 25.10. 1647, Флоренция) – италиялық математик және физик.

Torricelli's statue in the Museo di Storia Naturale di Firenze.

1959 Evangelista Torricelli commemorative stamp of the U.S.S.R.

Өмірбаян[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Римде Г.Галилейдің шәкірті – Б.Кастеллиден математикалық білім алған.

1641 ж. Арчетриге келіп, Галилейге еңбектерін өңдеуге көмектесті. Галилей қайтыс болғаннан кейін, 1642 жылдан Тоскана ұлы герцогінің сарай математигі, Флоренция және Тоскана университеттерінде профессорі болды. Торричелидің негізгі танымал ғылыми еңбектері пневматика мен механикаға арналған.

1644 ж. атмосфералық қысым теориясын дамытты, Торричелли бостығын алу мүмкіндігін дәлелдеді және сынапты барометрді ойлап тапты. Механикадағы негізгі “Еркін түсетін және тасталған ауыр дененің қозғалысы туралы” еңбегінде (1641) Галилейдің қозғалыс туралы идеяларын жетілдірді, ауырлық центрінің қозғалыс принципін толықтырды, гидравликаның негізін салды, идеал сұйықтықтың ыдыстағы тар саңылаудан ағып шығу жылдамдығын анықтайтын формуланы ойлап тапты.

Торричелли формуласы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Торричелли формуласы – ашық ыдыстағы тар саңылаудан ағып шыққан сұйықтықтың жылдамдығын () анықтайтын формула; , мұндағы g – еркін түсу үдеуі, h – саңылаудың центріне дейінгі сұйықтық деңгейінің биіктігі. Торричелли формуланың дәлірек есептеуге арналған түрі: , мұндағы  – жылдамдық коэфф. (). Торичелли формулан италиялық ғалым Э.Торричелли тапқан (1643).