Электронды басқару

Электронды басқару - қазіргі қоғамды басқару түрі. Әлемнің дамушы елдерінің басым көпшілігінде басқаруды орталықсыздандыру жергілікті дамудың аса маңызды құралдарына айналды.

Жекелеген жергілікті үкіметтер дұрыс басқару жолында ақпараттық технологияларды қолдануға біраз талпыныстар жасауда. Ақпараттық техно¬логияларды өз азаматтарын дамыту мақсатында пайдаланған жергілікті үкімет электронды үкімет құрудың тек алғашқы қадамын жасайды. Бұл процестің соңғы нәтижесі - электронды демократия және толық жергілікті элек¬тронды басқару.
Электронды басқару үкіметтік агенттіктердің, азаматтар мен коммерциялық сектор және басқарудың басқа да бұтақтарымен қатынас орната алатын ақпараттық технологияларды (Wide Area Networks, Интернет және мобильді компьютерлер сияқты) қолдануымен сипатталады. Бұл технологиялар әртүрлі мақсатқа қызмет ете алады: азаматтарға үкіметтің қызмет көрсетуін жетілдіру; коммерциялық сектор мен өнеркәсіп арасында өзара әрекеттесуді жетілдіру; ақпаратқа қол жеткізу арқылы азаматтарға өкілеттіктер беру немесе үкіметтің әкімшілігін тиімдендіру. Электронды басқарудан тиетін пайда сыбайлас жемқорлықты ауыздықтау мүмкіншілігі, транспаренттілікті күшейту, қолайлылық, қазынаға түсімнің көбеюі, шығынның қысқартылуы.

Электронды демократия

Электронды демократия - ақпараттық қоғамға тән демократия түрі. Техникалық құралдарды жаппай қолдануды қолдаушылар қазіргі қоғам жағдайында тікелей демократия түрін орнату әбден мүмкін дейді. Осы көзқарасқа сәйкес, жаңа технологиялар қоғамның процеске тікелей араласуына кедергі келтіретін бөгеттерді жойып отыр.
Кейбір ғалымдардың пікірінше, телекоммуникацияның интерактивті құралдарының арқасында әртүрлі аумақтағы ондаған миллион адам бас¬қару қызметіне керекті ақпаратты алып, әлемдік саясатқа қатысу мүмкіндігіне ие болуда. Басқа ғалымдардың пікірінше, технологиялық жаңалықтардың демократия жүйесін жетілдіруде маңызы зор.
Сонымен қатар ақпараттық технологияларды қолданудан туындайтын мәселелер аса салмақты. Біріншіден, интернет әлі күнге, тек арнайы білімі бар адамдардың қолы жететін элиталық құрал күйінде қалып отыр; екіншіден, ақпараттық желілердің ғаламдық коммерциялық орталыққа айналу мүмкіндігі қолжетерлікті шектеуі мүмкін.Өйткені, ақылы қызметтер қаржысы аз адамдарға тиімсіз; үшіншіден, шешім қабылдау барысында билікті сақтау факторы ретінде ақпараттың рөліне баса көңіл аудару керек. Нәтижесінде ақпарат шектеулі адамдардың ғана қолы жететін қорғаулы тауарға айналуы ықтимал; төртіншіден, саяси элита нақтылы азаматтарды саяси процестерге белсенді қатысуға және интернетті кеңінен қолдануына жағдай туғызатын тұжырымдаманы құлдауы керек.^[1]
Бір жағынан, электронды демократия билік құрылымдарын азаматтардың мұң-мұқтажына сезімталдық танытуын мүмкін етсе, екінші жағынан, манипуляцияға, демагогияға және тиранияға әкеп соқтыруы мүмкін.
Электронды демократия өркениеттің қазіргі барлық мәселелерінің шешімі болып, өкілетті демократияның кемшіліктерінің орнын толтыра алмайды. Дегенмен, оның кейбір тетіктерін қолдану басқарушы элитаның қоғам талаптарына жауап беруінің салмақтылық деңғейін анықтауға мүмкіндік береді.

Электрондық басқару блогі

Электрондық басқару блогі - қандайда бір автоматтандырылған басқару үрдісін қолданатын және электрондық элементтерден тұратын блок.^[2]

Дереккөздер

↑ Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
↑ Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3

[2] Орысша-қазақша түсіндірме жалпы сөздік: Көлік / профессор Е. Арын — Павлодар : «ЭКО» ҒӨФ. 2006.

[1]

[2]