Қазақ даласы
| Қазақ даласы | |
 | |
| Шығыс Қазақстандағы дала | |
| 52°53′46″ с. е. 71°39′00″ ш. б. / 52.89611° с. е. 71.65000° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 52°53′46″ с. е. 71°39′00″ ш. б. / 52.89611° с. е. 71.65000° ш. б. (G) (O) (Я) | |
| Экологиясы | |
|---|---|
| Экоаймақ | Палеарктика |
| Биом | Қоңыржай дала, орманды дала, бұталы |
| Географиясы | |
| Ауданы | 804,5 мың км² |
| Елдер |  Қазақстан Ресей |
| Климат түрі | Қоңыржай күрт құбылмалы |
| Сақталуы | біркелкі тұрақты (зақымданбаған) |
| Глоубал-200 | PA0810 |
| Lua error Module:Wikidata/media ішіндегі 4 жолында: attempt to concatenate local 'value' (a nil value). | |
Қазақ даласы (сондай-ақ; «Ұлы дала»; «Қазақтың кең-байтақ даласы») — Батыста Понт-Каспий даласына дейін және шығыста бірге үлкен Еуразия даласын құрайтын Еміл аңғарының даласына дейін созылатын, Қазақстанның солтүстігіндегі далаларды және Ресейдің іргелес аумақтарын қоса алғанда, Орталық Азиядағы үлкен аймақ.
Географиясы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Орналасуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дала Каспий маңы ойпаты шығысындағы және Арал теңізінің солтүстігіндегі аумақтан Алтай тауларына дейін 2200 км-ден астамға созылып жатыр. Бұл шамамен 804 450 шаршы шақырымды құрайтын жер бетіндегі ең үлкен құрғақ дала аймағы[1]. Қазақ даласы Еуропа мен Азияны бөліп тұрған дәстүрлі сызық болып табылатын Орал тауларының оңтүстік шетінде орналасқан. Даланың көп бөлігі оңтүстікке қарай жылжыған сайын шөлге айнала бастайтын жартылай шөл болып саналады[2]. Тұран ойпаты даланың оңтүстік-батыс бөлігінде жатыр, бірақ кейбір ерекшеліктерді қоспағанда, шығысқа немесе даланың солтүстік бөліктеріне жылжыған сайын биіктік артады.
Понт даласы батыс пен солтүстік-батыста жатыр. Қазақ даласының солтүстігі мен солтүстік-шығысында қазақ даласы мен Сібір ормандары арасындағы өткелді құрайтын шабындықтармен қиылысатын қарағайлы тоғайлардың экоауданы — Қазақ орманды даласы жатыр. Оңтүстігінде Қазақ шөлейтті және Сарыарқаның экоаудандары орналасқан. Солтүстік-орталық Қазақстандағы Көкшетау тауы – аласа биіктікте қоршап тұрған Қазақ даласынан ерекшеленетін Сарыарқаның анклавы.
Климаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Kazakh steppe (ағыл.). GlobalSpecies.org.
- ↑ Kazakh steppe, Asia - Kazakhstan and Russia (ағыл.). World Wildlife Federation.