Қазіргі заман архитектурасы
Қазіргі заман архитектурасы — 21 ғасырдың сәулеті. Басым стиль жоқ, заманауи сәулетшілер әртүрлі ондаған стильдерде жұмыс жасайды: постмодернизм және жоғары технологиялық сәулеттен бастап; үлкен ауқымда мүсін еске түсіретін өте тұжырымдамалық және мәнерлі стильдерге дейін. Түрлі стильдер мен тәсілдер озық технологиялар мен қазіргі заманғы құрылыс материалдарын жалпы пайдалану сипатына ие. Мысалы: жоғары және жеңіл, ХХ ғасырдың ғимараттарына қарағанда күштірек ғимараттар салуға мүмкіндік беретін құбыр құрылымы және автоматтандырылған жобалаудың жаңа технологиялары пайдалану үш өлшемде ғимараттарды салу және оларды модельдеуге мүмкіндік береді, сонымен қатар дәлдігі мен жылдамдығын арттырады.
Заманауи ғимараттар байқалып, таңқалдыратын болуы керек. Олардың кейбіреулерінде бетон құрылымдары, шыны немесе алюминиймен оралған экрандар, көше үстінен салбырап тұратын өте асимметриялық фасадтар және консольдық бөлімдер бар. Фасадтар күннің әртүрлі уақыттарында жарық бөлуге немесе түс өзгертуге арналған.
ХХ ғасырда заманауи сәулеттің негізгі ескерткіштері негізінен Америка Құрама Штаттары мен Батыс Еуропа шоғырланған болса, қазіргі заманғы сәулет жаһандық болып табылады; жаңа маңызды ғимараттар Қытай, Ресей, Латын Америкасында және әсіресе, Таяу Шығыстағы Персид шығанағы елдерінде салынды; Дубайда Бурж Халифа 2016 жылы әлемдегі ең биік ғимарат болды, ал Қытайда Шанхай мұнарасы аумағы бойынша екінші ірі ғимарат болды.
Қазіргі заманғы сәулет ғимараттарының көпшілігі — халықаралық ауқымда жұмыс жасайтын сәулетшілердің шағын тобының жұмыстары. Олардың көпшілігін 20 ғасырдың соңында белгілі болған сәулетшілер- Марио Ботта, Фрэнк Гери, Жан Нувель, Норман Фостер, Иео Минг Пей, Ренцо Пиано жобалаған. Басқа бөлігі Екінші Дүниежүзілік соғыс кезінде немесе одан кейін туылған- Заха Хадид, Сантьяго Калатрава, Даниэль Либескинд, Жак Херцог, Пьер де Мейрон, Рем Колхас және Шигеру Бан секілді жаңа буын жұмысы. Басқа жобалар - 16 елдерде 5000 қызметкерлерімен осындай бар Генслер, UNStudio мен SANAA бірнеше архитекторлар топтарының немесе Skidmore, Owings & Merrill секілді көпұлтты организациялардың жұмысы болып табылады.
Университеттер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Доктор Chau Chak Wing Building Сиднейдегі Технологиялық университетінің бизнес-мектебінің ғимараты. Ол Жаңа Оңтүстік Уэльс, Австралияда Фрэнк Гери әзірлеген және 2015 жылы аяқталған. Бұл Гери жасаған Австралиядағы бірінші ғимарат болып есептеледі.
Қазақстандағы көрінісі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Заманауи архитектура стилінде жасалған ғимараттар көбіне Астана қаласында кездеседі. Британдық сәулетші Норман Фостер жобалаған Бейбітшілік және келісім сарайы, Хан Шатыр ойын-сауық орталығы бұған дәлел.
Пирамида формасында салынған Бейбітшілік және келісім сарайы Норман Фостермен жобаланып, «Сембол Иншаат» Түрік компаниясының жұмысымен салынған еді. Осы кешеннің ең басты ерекшелігі ғимарат Фибоначчидің алтын қима принципіне сәйкес салынған. Сонымен қатар, ғимараттың негізі биіктігі мен ені 62 метр болатын шаршымен қаланған. Бұл жерде көрме залдары, конференц- зал, қысқы бақ, 1500 көрерменге арналған концерт және опера залы орналасқан. Интерьерлері күрең алтын тонда жасалып, заманауи жабдықтармен қамтамасыз етілгендіктен сапалы жұмыстар жүргізуге мүмкіндіктер көп. Сарай әртүрлі мәдениет, дәстүр және түрлі ұлт өкілдері бейбітшілк, келісім мен үйлесімде өмір сүретін ел Қазақстан рухын сипатттайды.
Орталық концерттік залы Еуропаның алдыңғы қатарындағы сәулетші Монфреди Николеттидің жобасымен жасалған. Бұл залды жасау барысында табиғи таза материалдар қолданылған. Ғимарат барлық акустикалық қасиеттер айқын біліну үшін ішінен де, сыртынан да арнайы ағашпен қоршалған. Сонымен қатар, тұзды желдер мен температура ауытқуынан қорғайтын инновациялық материал қолданылған. Қазіргі уақытта бұндай оригиналды ғимарат ТМД елдерінің ешқайсысында жоқ, және бұл ғимарат заманауи Қазақстанның ең маңызды мәдени нысандарының бірі.
Қазақ сәулетшілерінің жұмысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Төлеген Әбділданың жобалаған Астаналық цирк ғимараты ұшатын табақша формасында салынған. 2000 орынға шақталған бұл ғимарат қаланың көрікті жерлерінің тізіміне кіреді. Қазақстанның басты символы «Бәйтерек» ғимараты Ақмырза Рүстембековтің жұмысы. Осы секілді Тоқтар Ералиев, Болат Куспангалиев, Серік Рустамбеков, Сұлтан Баймагамбетов, Николай Борискин, Владимир Лаптев, Шохан Матайбеков қазақ сәулетшілері Қазақстанда заманауи сәулет өнерінің дамуына үлес қосуда.
Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу] Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: 21st-century architecture |
- Современная архитектура Астаны Мұрағатталған 29 қазанның 2017 жылы.
- 10 современных казахстанских архитекторов