Қала шыршайы
Навигацияға өту
Іздеуге өту
Қала гравилаты | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Екі-есімді атауы | ||||||||||||||||
Geum urbanum |
Қала гравилаты (лат. Geum urbanum) - раушангүлділер тұқымдасы шыршай туысына жататын шөп тектес, көп жылдық өсімдік.
Сипаты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- Сабағы тік өседі, биіктігі 30-60 см-ге дейін жетеді.
- Бұтақтары аз, төменгі жағындағы жапырақтарының сағақтары ұзын, қауырсын тәрізді болады. Ал жоғарғы жағындағы жапырақтарының сағақтары қысқа, 3--4 салалы немесе бүтін болып келеді.
- Гүлдері ірі, сабағы ұзын, ашық сары түсті, гүл жапырақшалары бесеу.
- Мамыр-тамыз айларында гүлдейді. Маусым-қыркүйек айларында жемісі піседі. Шалғынды жерлерде, ормандарда, бұталарадың арасында, өзендердің жағаларында, бақшаларда өседі.
-
Бүршіктер мен гүл.
-
Гүл.
-
Піспеген жемістер.
Емдік қасиеті
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қала гравилатының құрамында илік заттар, эфир майлары, С дәрумені және ащы заттар бар. Дәрі жасау үшін өсімдіктің тамырын күзде, жер үстіндегі бөлігін көктемде гүлдеген кезінде жинап алады.
- Халық медицинасында өсімдіктің сулы тұнбасымен асқазанның түрлі ауруларын емдейді.
- Өсімдіктің қабынуға қарсы әсер ететін, микробтарды жоятын қасиеттері де бар.
- Ол дизентерияға, асқазанның қабынуына қарсы қолданылады.
- Іш желденгенде, ішек түйнеп ауырғанда және геморрой түйіндерінен қан кеткенде де осы өсімдікпен емдеуге болады.
- Ол бауыр мен өт жолдарының ауруларына да шипа.
- Кейде қала гравилатын қатты жөтелді басу үшін және тістің түбін босап, қанағанда, тамақ бездері қабынғанда қолданады.
Дәріні дайындау және қолдану тәсілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Өсімдіктің 1 ас қасық ұнтақталған тамырын немесе шөбін 1 стақан қайнап тұрған суға салып 20 минут тұндырады да, стақанның төрттен біріндей мөлшерде күніне 3-4 рет ішеді.[1]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.