Қалыпты әлеуметтану

Қалыпты әлеуметтану - XIX ғасырдың аяғы - XX ғасырдың басында Германия мен АҚШ-та елеулі ықпалы болған әлеуметтанулық бағыт.

Негізгі өкілдерін (Ф.Теннис, Г.Зиммель, Л. фон Визе, А.Фиркандт, Г.П. Беккер) қоғам туралы ғылымды талдамалық негізде құруға тырысқан ортақ ұмтылыс біріктірді. Олар әлеуметтанудың міндеті әлеуметтік өзара әрекеттестіктің тұрақты түрлерін талдау деп білді. Әлеуметтік және жаратылыстану ғылымдардың өзіндік ерекшеліктерін ескеру қажет деп санады. Сол заманда кең таралған тарихи эволюцияшылдық тұжырымдамаларға қарама-қарсы, Қалыпты әлеуметтанудың пәні нақты — тарихи әлеуметтік құбылыстар емес, "әлеуметтіліктің таза түрлері", яғни барлық қоғамдық құбылыстарға тән әлеуметтік өзара әрекеттескен немесе әлеуметтік қатынастар түрлері секілді ортақ белгілер болып табылады. Теннис әлеуметтік өмірдің үш түрін — әлеуметтік қатынастар, топтар мен бірлестікгерді атап көрсетіп, қалыпты әлеуметтанудың негізгі мақсаты әлеуметтік өзара әрекеттестіктің әртүрлі түрлерін жүйелеу және жіктеу деп айқындады.