Қарбалас дорбалаушы
Қарбалас дорбалаушы дегеніміз, ол-саудамен айналысатын адам. Ол жалпы қолданыста болатын тауарларды арзан бағамен көтермелеп алып, содан кейін бөлшектеп, қымбаттау ғылып, сатады.
Саланың сипаттамасы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Тауардың сатып алынуы өз елінің немесе тауар шығарылатын елдің (көбінесе Қытай, Түркия және т.б.) ірі көтерме сауда орындарында өткізіледі. Қарбалас дорбалаушылар тасымалдауының көптеген түрлерін пайдаланып(темір, әуе, жер және теңіз жолдары), жүктерін өздері тасиды. Әкелінген тауарды өздері немесе сатушылар арқылы сатады. Тасымалданған тауарларға көбінесе киім-кешек, ыдыс-аяқ, тұрмыстық техника және т. б. жеңіл өнеркәсіптің өнімдері жатады. Қарбалас дорбалаушылардың жалпы санын тек ұсақ саудагерлер құрайды деп, ойлауға болмайды. Бірталай көтерме сату орындары бар, тауарларын арнайы жалданған жүк көлігімен тасымалдайтын, ірі саудагерлер жие кездеседі.
Бұрынғы КСРО территориясындағы қарбалас дорбалаушылар[өңдеу | қайнарын өңдеу]
1990 жылда басталған экономикалық дағдарыс КСРО құрамынан шығып кеткен елдердің жағдайын нашарлатқан болатын. Оған қоса жұрттың кедергісіз шетелге баруға және жеке кәсіппен айналасуға мүмкіншілік пайда болды. КСРО-дан мұра боп қалған жетіспеушілік көптеген адамды ретке келтірілмеген саудамен айналасуға мәжбүр етті. Қарбалас дорбалаушылардың жұмысы өте қауіпті болды. Көптеген көліктер жие тонауға ұшыраған болатын.[1] Сауданың осы түрінің кесірінен кәсіпкерлер, қылмыкерлер және тексеруші органдарының арасында қақтығаздар орын алған. [2] 1990 жылдардың аяғынан бастап, бұл сала өзгере бастады. Уақыт өте берген сайын өз бетімен тауар тасудың тиімділігі азая түсті. Нәтижесінде қарбалас дорбалаушылардың саны кеми бастады. Дегенмен, кейбір елдердің қарбалас дорбалаушылары өз жұмысын істеуге жалғастырып жатыр.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
http://www.pravda.info/economics/5884.html Мұрағатталған 21 желтоқсанның 2011 жылы.