Қатысушы:Қарақожаева Аяна/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Флоренс Найтингейл[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Флоренс Найтингейл(ағылш. Florence Nightingale; 12 мамыр 1820 жылы, Флоренция – 13 тамыз 1910 жылы, Лондон, Ұлыбритания) – мейірбике және Ұлыбританияның қоғамдық қайраткері

Өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Флоренс Найтингейл 1820 жылдың 12 мамырында Флоренция қаласында аристократтық отбасында дүниеге келген. Жастайынан бастап керемет білім алған : көне грек, латын, неміс, француз және итальян тілдердін жетік білген. Өзінің тағдырын адамдарды аурудан емдеуден және өлім ажалынан аман алып шығудан тапқан. 20 жасында мейірбике болып жұмыс істеуді шешім ретінде қабылдайды. Бірақ, оның арманы 13 жылдан кейін орындалуы әбден мүмкін еді. Себебі, Ұлыбританияда мейірбике мамандағы жаман мәртебеге иемденді. Оның ата-анасы және жақын достары осы шешімге толықтай қарсылық танытты. Бірақ, Флоренс еш қарсылыққа аса мән бөлмей, бақытқа бөленді. Себебі, ол мейірбике болып, көптеген организацияларды зерттеу барысында(Италия, Египет, Грецияға саяхат кезінде), бірнеше ай көлемінде науқастардың көңілін сұрап жүру мүмкіндігіне ие болды 1846 жылы. Ал, 1850 жылы ол Кайзервертте(Германия) орналасқан институтқа соқты. Осы кез - оның өміріндегі ең бұрма кез болды. Қарсылықтарға төтеп бере ала отырып, Флоренс анасының рұқсатымен 1851 жылы Кайзервертке көшіп, мейірбике факультетіне түсіп, мейірбике мамандығына тән арнаулы білім алды. 1853 жылы Лондондағы Харли-стрит көшесіндегі жеке ауруханада басқарушы болып жұмыс істейді. Оның аты күннен күнге танымал болып келіп, әр мекеме оны шақыра бастады өз жұмыс орындарына.


1854 жылдың қазан айында Қырым кампаниясының кезінде Флоренс 38 көмекшісімен бірге(олардың арасында монахтар мен мейірбикелер болды) ең алдымен Скутаридағы(Турция) далалық госпитальға, ал кейін Қырымдық госпитальға аттанады. Госпитальда Флоренс санитария қағидасын және науқастары күтуді іске келтірді және жүзеге асырды. 6 ай ішінде лазареттегі өлім 42%-дан 2,2%-ға дейін түсті. 1856 жылы Флоренс өз ақшасына биік Қырым тауына мәрмар тастан жасалған үлкен крест орнатады. Бұл крест Қырымдық соғыста қаза тапқан мейірбикелерге, дәрігерлерге және сарбаздарға арналған. Қырымдық соғыс Флоренстен нағыз ұлттық қаһарман қылды. Фронттан оралған сарбаздар Флоренс жайлы аңыздар айтып, оны «Леди со светильником» деп атап кетті. Себебі, ол түнде әрқашан өз қолына шам ұстап, әр палатадағы науқасты жеке тексеріп шығатын-ды. Флоренс «Заметки о факторах, влияющих на здоровье, эффективность и управление госпиталями британской армии» (Notes on Matters Affecting the Health, Efficiency and Hospital Administration of the British Army, 1858) және «Как нужно ухаживать за больными» (Notes on Nursing: What It Is and What It Is Not, 1860) атты кітаптарды жазып шықты. Алғаш рет «Как надо ухаживать за больными» кітабы 1905 жылы орыс тіліне аударылған және баспаға шығарылған болатын Санкт-Петербургте. 1860 жылы Флоренс мейірбикелерге арнап Найтингельдік сынау мектебін Лондонда салды. Жақын арада осы мектептің түлектері шет елдерде аналогиялық басқармалар аша бастады. Осылайынша, Эмми Каролина Рале осы сынау мектебінен 1886 – 1887 жылдары білім алып, Швециядағы мейірбикелер жүйесінің пионері атанды. Флоренс Найтингейл 1910 жылдың 13 тамызында Лондонда қайтыс болды. Кафедралы шіркеуде жерленген. 1833 жылы Найтингейль қызыл крестпен марапатталды. 1907 жылы «За заслуги» орденымен марапатталды. 1912 жылы Флоренске дүниежүзіндегі ең мадақты және ең құрметті мейірбике атты медалі берілді Қызыл крест қауымынан. 12 мамыр(Флоренстің дүниеге келген күні) бүкіл дүниежүзі мейірбике күнің тойлайды. Лондонда Флоренс құрметіне «Флоренс музейі» салынған. Музейде орналасқан экспонаттар Флоренстің маңызды биографиялық және қаһармандыұқ сәттерін бейнелейді. Флоренс портреті 10 фунттың банкнотысында(1975 – 1994 жылдардағы) орналасқан. Сонымен қатар оның портреті 1955 жылы пошта маркасында орналасқан.