Қатысушы:Apollo15314/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Сайғақ(лат. Saiga tatarica; еркегі — сайғак , ұрғашысы — сайға)-бөкен туыстығынан шыққан қостұяқты сүтқоректі. Бастапқыда сайғақтар үлкен территорияны алып,мекендеген-олар Еуразия далаларында,Кавказда,аймақтарында өмір сүрген,ал қазір Қазақстан,Өзбекстан,Батыс Монғолия және Россия жерлерінде күн көреді. Сипаттама Бұл қостұяқты жануардың дене ұзындығы 110-145 см, құйрығы 8-12 см ,ал тік тұрғандағы биіктігі 60-79 см аралығын құрайды.Массасы 23-40 кг.Денесі созыңқы болып,соған сәйкес аяғыда созыңқы және жіңішке болып келеді.Мұрыны жұмсақ,ұзын және танау тесіктері үлкен болып келеді.Мүйіздері тек еркектерінде ғана болады,ұзындығы басындай,яғни 30 см болып келеді.Жазғы кезіндегі жүні сарғыш-қызғылт,ал қысқы жүні қалыңырақ өсіп және сұрғылт түске боялады. Қорегі Сайғақтар әр жыл мезгілі сайын мыңдаған жазық далаларға барып, әртүрлі өсімдіктермен,жануарлармен қоректенеді(аққумен,жусанмен,кейбір кезде судағы майды балықпен) қоректенеді.Олар жылдамдығын 80 км сағатына жеткізе алады,оған қоса сайғақтар өзен-су араларынан жүзіп,өте алады.Оған қоса сайғақтардың өздері дала қасқырының қорегі бола алады. Неке кезеңі Олардың неке кезеңі қарашада басталады.Бұл кезеңде еркек сайғақтар ұрғашы сайғаққа таласады.Бір ұрғашыға кем дегенде 50 сайғақ қатысады.Көктемнің бітіп, жаз басталу кезіндеұрғашы сайғақ өмірге бала алып келеді.Жас ұрғашы сайғақ 1 бала,ал кәрілеуі 2-3 бала алып келеді. Қазіргі сайғақ түрлері Саны 750-ге жететін Батыс Моңғолияда тұрған сайғақтары моңғол сайғақтары деп аталады(Saiga tataica mongolica), ал қалған кең тарлаған сайғақтарды номиналды түрге жатқызамыз(Saiga tatarica tatarica). Сайғақтар саны 1930-1940 жылдары сайғақтардың саны 2-3 миллионға дейін жеткен еді,ал қазір олардың саны 20-25 мың.1980-2015 жылдар аралығында 3 млн 62 мың сайғақ өмірден кетті.

 Сайғақ санының кемуі аң ауламен тығыз байланысты.Олардың мүйіздері бағалы болып саналады, ал еттері тағамға пайдаланады.Етін пісіреді және қуырады.Бірақ киелі жануар саны бірітіндеп өсуде.Сайғақ-маңызды жануарлардың бірі.