Қатысушы:Era2807/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Африка маскалары - Африка континенті халықтарының дәстүрлі маскаларының ұжымдық атауы.

Африкалықтар маскаларды қолдану себебі[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Сиқырлы атрибуттар салт-жоралар кезінде қойылды. Маскаларды қолдана отырып, салттық билер мен театрландырылған іс-шаралар адам өміріндегі маңызды оқиғалармен қатар жүрді және үлкен іс-шараларда сәттіліктің кілті болды. Үйлену рәсімдері бақытты некеге, мол ұрпақ пен өркендеуге үміт берді. Маскалармен жерлеу рәсімдері қайтыс болған адамның жанын басқа әлемге көшуге дайындады.

Сонымен қатар, маскалар аң аулау рәсімдері кезінде де қолданылады; тайпаның мүшелері аң аулауға мәжбүр болған жануардың маскалары мен терілерін киіп, оның мінез-құлқына еліктейді. Маскалар көбінесе оларда белгілі бір жануарларды, рухтарды немесе жергілікті мифологияның кейіпкерлерін бейнелейді.

Көркем пластика туындылары Африканың көптеген халықтарына табыну үшін қолданылады. Мысалы, көздері әдетте жабық, тыныш жүздері бар маскалар қайтыс болған туыстарын бейнелейді және жерлеу рәсімдерінде немесе мерекелер кезінде қолданылады.

Түрлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Зерттеушілер маскаларды денеге кию әдісіне байланысты жіктейді. Белгілі сорттар: Бет маскалары — бастың алдыңғы бөлігін жауып, көзге, ауызға және мұрынға арналған тесіктер болуы мүмкін. Фронтальды маскалар-тарақтар - көлденең дизайн қастардың үстіне бекітілген. Маска-дулыға басына бас киім ретінде киіледі. Бетін салттық суреттермен немесе тоқыма мен өсімдіктердің декорымен жабуға болады. Ішкі маскалар-талисман функциясы бар бұйра ағаш "костюмдер". Тақталар-бұл бет маскаларының жалпақ түрі. Екі өлшемді объект-бұл жануардың немесе құстың символдық бейнесі.

Пайда болу тарихы[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Салттық маскалар туралы ең алғашқы мәліметтер Сахара үңгірлерінде кездеседі. Бұл б.з. д. 5 мыңжылдықта жасалған. Африка костюмдері шетелдік саяхатшыларды қызықтырды. Маскалар туралы ақпарат XIV-XVII ғасырлардағы еуропалық және араб дереккөздерінде кездеседі. Шапқыншылық аборигендердің христиан және ислам дінін қабылдауымен қатар жүрді. Ежелгі пұтқа табынушылар жойылды.

Маскалардың сыртқы айырмашылықтары[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Маскалардың визуалды ерекшеліктері олардың әртүрлі халықтарға жататындығымен және пайдалану ерекшелігімен түсіндіріледі-жерлеу, үйлену және аң аулау атрибуттары әр түрлі көрінеді. Айырмашылықтар қандай болады: кейіпкерді түсіндіру тәсілі. Көрініс көбінесе белгілерді әдейі бұрмалаумен бейнеленген. Мысалы, чокве тайпаларында маскалардың үлкен маңдайы мен тар көздері бар. Көңіл-күй. Әскери маскаларға қорқынышты көрініс беріледі. Жерлеу үлгілері бейбіт немесе қайғылы көрінеді. Фотосуретте көрсетілгендей, африкалық ағаштан жасалған маскалар эмоцияларды жеткізе алады. Реңі. Көптеген қара және қара қоңыр маскалар. Саз-қызыл және ақ үлгілер аз кездеседі. Символдық элементтер-геометриялық ойықтар, түрлі-түсті кескіндеме және шаш бөлшектері. Экспрессивті декор зерттеушілерге масканың "ұлтын" анықтауға көмектеседі. Мысалы, гвинеялық сепик тайпасының өнімдері сызықтар мен нүктелердің түрлі-түсті өрнектерімен безендірілген.

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

touristam.com›afrikanskie-maski…dereva-foto.html africaners.com›africa-cultura/afrikanskaya-maska… ru.wikipedia.org›Африканские маски