Қатысушы:Meirmanova Adina/зертхана

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Хуго Де Фриз - немесе Гуго Де Фрис (нидерланд тілінде Hugo De vries, 1848-1935)- голландтық ботаник, генетик.

Қысқаша өмірбаяны[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Лейден университетінде білім алып, 1866 жылдан бастап ботаника ғылымын зерттеп, 1870 жылы өсімдіктердің тамырына жылудың әсері туралы дипломдық жұмысын қорғады. Гейдельберг Университетінде бірнеше ай химия және физика бойынша дәрістер тыңдады және Вюрцбургте Юлиус Закс зертханасында жұмыс істеді.

1878-1918 жылдары Амстердам университетінің профессоры, сондай-ақ Амстердам ботаникалық бағының директоры болды. Осыдан кейін Люнтернде жұмыс істеді.

1877 жылы өсімдіктердің осмотикалық қысымын алғаш рет өлшеді, плазмолиз және деплазмолиз ұғымдарын енгізді.

1900 жылы К. Э. Корренспен және Э. Чермак-Зейзенеггпен (1871-1962) бірге Мендель Грегорының заңдарына нақты дәлелдер келтірді.

Есекшөп (Oenothera) өзгергіштігін бақылай отырып, түр бірнеше түрге ауысуы мүмкін деген қорытындыға келді. Бұл құбылысты Де Фриз мутация деп атады. Мутациялық теорияны әзірледі.

Де Фриз дарвинистер айтқандай, үздіксіз флюктуациялық өзгерістерді біртіндеп жинақтау жолымен жаңа түрлер пайда болмайды, ал кенеттен бір түрді екінші түрге айналдыратын күрт өзгерістердің пайда болуы жолымен пайда болады деген сенімге келді. Коржинский да Де Фриз сияқты ойлады, бірақ ол өз кезегінде нақты дәлелдерді келтіре алмады.

Осы кенеттен бір түрді екінші түрге айналдыратын өзгерістердің пайда болуын Де Фриз мутация деп атады. Осындай мутациялық өзгерістерді бастан кешірген түрлерді табу ұзақ және нәтижесіз ізденістерге әкеліп соқтырды. Алайда, Амстердамға жақын (1886) Хилверсюмнің жанында Ламарка (Oenothera lamarckiana) атты жабайы өсімдіктерді тапқаннан соң ізденістер тоқтатылған болатын. Бұл өсімдіктердің эволюция процесі Де Фриздің көзқарастарына толығымен сәйкес келді. Кейіннен Oenothera түрлері үшін транслокациялар бойынша полиморфизм құбылысы тән(хромосомдық қайта құру түрі) екені белгілі болды. Транслокация жиынтығы бар өсімдіктерді будандастыру және кейіннен ыдырату нәтижесінде әртүрлі құрылымдағы хромосомалары бар ұрпақтар алынды, бұл фенотиптің өзгеруіне алып келді.


Де Фриздің эволюцияның жылдам өтетіндігі туралы теориясы одан әрі сальтационизм теориясында дамыды.

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-50302.ln-ru

https://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A4%D1%80%D0%B8%D0%B7,_%D0%93%D1%83%D0%B3%D0%BE

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9_%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%80%D1%8C_%D0%91%D1%80%D0%BE%D0%BA%D0%B3%D0%B0%D1%83%D0%B7%D0%B0_%D0%B8_%D0%95%D1%84%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B0