Мазмұнға өту

Қотырот

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Қотырот

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Қос жарнақтылар
(unranked) Asterids
Сабы: Dipsacales
Тұқымдасы: Caprifoliaceae
Кіші тұқымдасы: ‎Dipsacoideae
Тегі: Scabiosa
түрлері

100 түрі белгілі

Қотырот (лат. Scabiosa) – ұшқаттар тұқымдасына жататын шөптесін өсімдіктер туысы. Дүние жүзіне таралған 100-ге жуық түрі белгілі.

Ботаникалық сипаты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Биіктігі 30-80 см.
  • Жапырақтары қарама-қарсы орналасқан, қауырсын тілімді, сирек жағдайда бүтін болып келеді.
  • Гүлдері жұмыр гүлшоғырына бекіген, гүлсидамы ұзын. Тостағаншасы қос қабатты, күлтесінің қысқа түтігі бар.
  • Жемісі - тұқымша.
  • Шілде айынан бастап алғашқы үсік түскенге дейін гүлдей береді.
  • Жылу сүйгіш, құрғақшылыққа төзімді, бірақ суыққа төзімсіз.

Арамшөп ретінде егістікті зақымдайды.

Өсетін ортасы мен таралуы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Орта Азия мен Оңтүстік Еуропада, Кавказда, Сібір мен Қиыр Шығыста 30-ға жуық түрі құрғақ шалғындарда, қиыршықтасты тау баурайларында, сирек жағдайда ормандарда да кездеседі.

Шаруашылықтағы қолданысы

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Қотыроттың барлық түрінен жақсы бал алынады.
  • Гүл шаруашылығында екі түрі қолданылады:
    • ірі көкшіл гүлдері бар көп жылдық кавказ қотырот (S.caucasica);
    • түсі әр түрлі барқыт гүлдері бар бір жылдық қара қошқыл қотырот (S.atropurpurea). [1]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5