Қызылтамақ бұлбұл
Қызылтамақ бұлбұл' '(Luscinia calliope) — қызылтамақтар тұқымдас тармағының өкілі. Қаратөс бұлбұлмен бірігіп қызылтамақтар (Calliope) тұқымдас тармағын құрайды. Мұны көптеген адамдар еш негізсіз сайрақ тұқымдастардың жеке туысы деп санайды. Қызылтамақтардың нағыз бұлбұлдардан айырмашылығы - олар орман емес, тауда өмір сүретін құстар.
Аталығы мен аналығы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бұларға жыныстық деформизм тән қасиет, яғни ашық түске боялған аталығы елеусіз қарапайым аналыққа мүлде ұқсамайды. Олардың ұя жасауы да басқаша - бір бүйірінде кіріп-шығатын аузы бар жабық ұя істейді. Аталықтың жоны - көмескі зәйтүн реңкті біркелкі қоңырқай түсті. Бауыры - ашықтау сұр қоңыр, ал тамағында үшбұрыш пішінді ашық қызыл теңбілі бар, оның қапталында жіңішке қара және ақ жолақтар жиектейді. Аналығында қызыл теңбіл болмайды.
Таралуы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бұл бұлбұл Сібірде кең таралған. Қазақстан аумағында тек қана Алтайда ұялайды. Мұнда бұл құрлық-бұташыл құстар қалың өскен бұталы және ылғалды шалғыны бар орман шетінде қоныстанады. Мамырдың соңында ұшып келісімен аталықтар дереу сайрай бастайды.
Дауысы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қызылтамақтың сайрағанын Оңтүстік Алтайдағы бақылауы бойынша орнитолог М.А.Кузмин былай сипаттап жазған: "Сайраған үні бұлбұлдан кем түспейтіндей күшті, бірақ қысқа сайрайды. Ол көбінесе өзге құстардың , мысалы, жаурауықтың үніне еліктеуден бастап сайрайды. Үріккен құстың әуезі айтарлықтай сарынды,бірақ "тиуить - тиуить" деген қатты және салдырлаған үрейлі дыбыс шығарады". <reference/> Мектеп Энциклопедиясы: Құстар