Қырғауыл
| Қырғауыл | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Кәдімгі қырғауыл (Phasianus colchicus)
| ||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||
|
Қырғауыл (лат. Phasianus) [1] - тауықтәрізділер отряды, қырғауылдар тұқымдасына жататын құс.
Биололгиялық сипаты[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- Салмағы 1700 г-дай.
- Құйрығы ұзын, қоразының тілерсегінде өткір мүйіз өсіндісі бар. Мекиені қоразынан үлкен.
- Қоразының арқасы сарғыш, бауыры сары қызыл, мекиенінің арқасы қоңыр сары, бауыры қызыл қоңыр.
Көбеюі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қырғауыл - отырықшы құс. Ұясын ну қамыстың, қалың бұтаның арасына жерге салады. Сәуір-мамыр айларында 7-18 жұмыртқа салып, 21-27 күнде балапан басып шығарады. Балапандары жұмыртқадан жетіліп шығады, мамығы кепкен соң жемін өзі аулайды.
Қоректенуі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қырғауыл өсімдіктің жеміс-жидегімен, жуашық, түйнегімен қоректенеді. Аяғы мықты, топырақты қазып, арасындағы жәндіктерді, олардың дернәсілдерін жейді.
Таралу аймағы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Қырғауыл Еуропа, Азия құрлықтарында, Қытай, Жапонияда тараған. Қазақстанда Жетісу аймағында, Сырдария аңғары, Қызылқұм құмды алабында, Талас Алатауында кездесетін бір түрі бар.
Кәсіптік маңызы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Сақа және жасы 1 жылдан асқан жас қырғауылдарға аңшылық жүргізіледі.
Кәсіптік маңызы бар, әуестік үшін де ауланады.[2]
Қырғауылды қорғау, санын көбейту және оның Оңтүстік Қазақстанның, сонымен қатар Қазақстанның басқа да аудандарының әр түрлі ландшафтық жағдайларына бейімделуіне қолайлы жағдай туғызу мақсатында Қарғалы қорықшасы құрылған.
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
- ↑ Ә.Байжұманұлы, К.Бекболатұлы . Мал шаруашылығы сөздігі. Алматы-2011. ISBN 978-601-7254-21-6