Құрастырмалы мебель

Пәтерді жабдықтаудың ең қолайлы және үнемді түрлерінің бірі. Құрастырмалы мебельдің негізгі үлгілері —- қабырғаға жапсарлас шкафтар; құрылыс конструкцияларының қуысына, ішкі қабырғаға тақай орналастырылған немесе пәтердің іргелес бөлмелерін құрылыс қалқаларының орнына бөліп тұратын қабырға аралық шкаф-қалқалар. Мұндай мебель сыйымдылығы жағынан әртүрлі болып келетін, еденнен бастап төбеге дейін, немесе екі қабырғаның арасын қосып салынған блоктардан тұрады; оған сондай-ақ ысырмалы және қайырмалы элементтер — жұмыс істеуге және тамақтану ға арналған столдар, кереуеттер, киім үтіктейтін тақтайлар т. б. енуі мүмкін. Құрастырмалы шкафтардың пайдалы көлемі еденде тұратын жылжымалы мебельдің пайдалы көлемінен екі есе көп. Құрастырмалы мебель тазалық үшін де анағұрлым қолайлы, өйткені бөлменің бүкіл биіктігімен бірдей болатындықтан, үстіңгі көлбеуінде тазалауға қиын кеңістік қуыс қалмайды. Мұндай мебельді пайдалану тұрғын үйдің ішкі құрылысын анағұрлым жинақы етуге, ондағы мебель қойылмаған орынның есебінен еден көлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді. Конструкциясы жағынан құрастырмалы шкафтарды секциялық, әмбебап жиналмалы каркасты және аралас деп бөлуге болады. Пайдалану мақсаты жағынан құрастырмалы мебель жылжымалы мебельде көптеген бұйымдарын ауыстыра алады. Қабырға аралық шкаф-қалқалар мен қабырғаға жапсарлас шкафтарда кітаптар, ыдыс-аяқ, киім-кешек, көйлек-көншек, көрпе-төсек, фонотека, тұрмыстық аппаратуралар, шаруашылық саймандарын, тұрмыстық электр приборларын қоюға арналған бөлімдер болады.

Қазіргі пәтерлердің ауыз үйлері, дәліздері. жатын бөлмелері, әдетте, құрастырмалы шкафтармен жиһаздалады, бірақ қолы шебер адамның құрастырмалы немесе қабырғаға жапсарлас шкафтарды өзі-ақ жасап алуына болады.

Құрылыс қалқалары қабырғаға жапсарлас шкафтардың артқы қабырғасы болып табылады. Шкафтардың төменгі бөлігіне — биіктік 7 —10 см табанда және терендігі 5 см іргелік жасалады. Шкафтардың есіктері ысырмалы немесе қау сырмалы, жапсырмалы немесе қондырмалы болуы мүмкін. Қонақ бөлмедегі қ ұрастырмалы шкафтар қуыстары ашық және жабық етіп жасалады (олардың бір бөлігінің әйнектелуі мүмкін). Төменгі қабатының биіктігі 40—60 см, әдетте жабық болып келеді, ол іш киімдер, сәндік бұйымдар т. б. ұсақ-түйек заттар салу үшін пайдаланылады. Төменгі қабаттың қуыстары қаусырма есіктері бар шағын шкафтар немесе ысырмалы жәшіктер түрінде жасалады. Биіктігі еденнің деңгейінен 40—60 см-ден 200—1200 см-ге дейін жететін ортаңғы қабатына тұрмыстық радиоаппаратура, кітаптар, ыдыс-аяқ, сәндік бұйымдар қояды. Ортаңғы қабаттың шкафтарын да есіктер немесе ашық қуыстар түрінде жасайды. Телевизорды, пластинка ойнатқышты т. б. орналастыруға қолайлы болу үшін, құрастыр- малы мебельде қуыс орын және электр сымы- на арнай тесік қалдырған жөн, электр сымын тартқанда өрт Шығуға қарсы қауіпсіздік шаралар қатаң сақталуға тиіс. Шкафтар мен қуыс орындарда ұдайы қолданылатын әр түрлі заттарды орналастырғанда сөренің биіктігі әрі кеткенде 100 ем-ден аспау керектігін ескерген дұрыс.

Жоғарғы қабаттың қуыстарын жабық етіп жасаған жөн, өйткені оларды тазарту қиындық келтіреді. Қ ұрастырмалы шкафтың жоғарғы қабатының есіктері шкафтың жоғарғы көлбеу ернеуіне келетіндей және жоғары қарай ашылатын қайырма есіктер болғаны пайдалануға қолайлы. Жатын бөлмедегі қ ұрастырмалы және қабырғаға жапсарлас шкафтарда негізінен көйлек-көншектер мен іш киімдер сақталады. Шкафтардың ішіне іш киім салуға арналған бірнеше жәшігі бар блок этажерка қондырылады. Бұл блоктың үстіне қысқа киім-кешекті, ал қасына ұзын киім-кешекті ілуге болады.

Төменгі жағынан аяқ киім қоюға арналған қорапша орнату үшін орын қалдырылады. Шкафтың есігін де пайдалануға болады: оның ішкі жағына галстуктер ілетін штанга, ұсақ-түйек заттар — биялай т. б. салатын қорапша бекітіледі. Көйлек-көншек киім ілгіштер арқылы ілінетін шкафтың биіктігі кем дегенде 55 ем болуға тиіс. Жатын бөлмедегі құрастырмалы шкафты бөлменің терезеге қарама-қарсы бүйір жақ қабырғасына орналастыру қолайлы. Көбіне осы қабырғаға орналасатын кірме есіктің үстіне антресоль жасайды.

Ауыз үйдегі құрастырмалы шкафтар өте қолайлы. Олар, әдетте, екі қабаттан тұрады: төменгі қабаты сырт киімді ілу, аяқ киім мен бас киім қою үшін пайдаланылады, үстіңгі қабаты — қобдиша. Ауыз үйдегі құрас тырмалы шкафтарда киім ілгіш орнату үшін төменгі қабатының бүкіл биіктітіне ашық қуыс орын жасауға болады. Онда шаруашылық құрал-саймандарын қоюға арналған шкафтар орнатқан тиімді. Мұндай шкафтардың төменгі бөлігінде — әр түрлі шаруашылық құрал-саймандарына (шелек, леген, шаңсорғыш, т. б.) арнал орын қалдырылады. Оң жағы; бөлігі ұзын заттарды — шаңғы, қармақ, т. б. сақтауға пайдаланылады. Шкафтың сол жақ бөлігінде ұсақ-түйек заттарға арналған жәшіктер мен сөрелер жасаған жөн.