Ұзын қол мешіндер
Ұзын қол мешіндер | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ұрпақпен Күмiстті Гиббон
| ||||||||||||
Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||
|
Ұзын қол мешіндер (лат. Hylobatidae) - кішкентай адамтектес мешіндер, адамтектес маймылдар тұқымдасы.[1]
Сипаттама
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Бойы 1 м ұзын емес, салмағы, 11 кг. Құрылысы жіңішке, нәзік. Терісі қара түсті, жабылған түгі жұмсақ, қалың. Кішкентай құйымшақ сүйектері бар. Жыныстық деморфизмі нашар. Бас сүйектері кішкентай, дөңгеленген. кішкентай айдаршалары бар. Азу тістері ірі. Алдыңғы аяқтары өте ұзын, олардың көмегімен гиббондар 10 метрге дейін және одан да көп арақашықтықта бұтақтан бұтаққа «ұшады». Бұтақтарда және жерде артқы аяқтарымен қимылдап қозғалады, бірақ та алдыңғыларын тең ұстайды.
Кездесуі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Екі туыс: гиббондар, (6 түрі бар) және самангтар, (1 түрі). Оңтүстік-Батыс Азия мен Зонд аралдарының қалың тропикалық ормандарында мекендейді Сүректік өмір сүреді. Кішкентай отбасылық топтарымен өмір сүреді: әр отбасы орманда өз участігін алады.
Мінез-құлқы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Гиббондар, «әнші» маймылдар, сөзбен айтқанда олар ағаштардың, бұтақтардың ең биігіне шығып күнді қатты әуенді толық октавалы өлеңімен қарсы алады.
Көбеюі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ұя салмайды. 5-7 жасында жынысы жетіледі. Бір баладан табады.
Ұзын қол мешіндер маймылдардың 4 туысы жатады, олар:
- Нағыз гиббондар (Hylobates). Мұның көрнекті түрлері: ақсаусақ гиббон (Hylobates lar) — бұл Индияда тіршілік етеді; ұшқыр гиббон (Hylobates agilis) — түсі жағынан гулокқа ұқсас келеді, ұшқыр гиббон Суматра аралында кездеседі; Мюллер гиббоны (Hylobates Muelleri)— Борнео аралында кездеседі.
- Сиамангалар (Symphalangus);
- Номаскустар (Nomascus);
- Хулоктар (Hoolock).[2]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б. ISBN 9965-08-286-3
- ↑ Т. Мұсақұлов, орысша-қазақша түсіндірмелі биологиялық сөздік І-том қазақ мемлекет баспасы, Алматы — 1959, Редакциясын басқарған: Биология ғылымының докторы профессор Т. Дарқанбаев
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |