Ұрыстағы бастама

Ұрыстағы бастама (орыс. Инициатива в бою; лат. intium — басы, бастама) — қалыптаскан жағдай мен үлкен бастықтың жоспарына сәйкес тапсырманы орындаудың ең тиімді жолын табуды өз жауапкершілігіне алып, белсенді әрекеттерімен өздігінен ұмтылушылық. Ұрыстағы бастаманы алып, оны ұстап тұру — жеңіске жетудің маңызды факторы. Әскери өнерді терең білуге және ұрыс қимылдарын жүргізу көзқарастарына негізделеді. Ұрыс бастамасының табысты болуы қалыптасқан жагдайды шебер пайдалануға, белсенді әрекетке, өздігінен қабылдаған шешімді өз жауапкершілігіне алуға дайын болуға байланысты. Бастама көрсету жеке құрамның бойында жоғары адамгершілік жауынгерлік қасиеттердің болуын, әскери борышты терең түсінуді талап етеді және армия жауынгерлерінің негізгі белгісі болып табылады. Оның операциядағы (ұрыстағы) мәні қарулы ұрыстың тәсілдері мен түрлерінің дамуына байланысты үнемі өсіп отырады. Бастама, әсіресе, қойылған міндет жағдайға сәйкес келмеген және үлкен бастықтан жаңа нұсқаулар алуға уакыт болмаған жағдайда аса қажет. Қазіргі ұрыс қимылдарының жоғары динамикалылығы, жағдайдың жиі және кенет өзгеруі, байланыстың бұзылуы мүмкіндігінін көбеюі барлық командирлер мен бастықтардың өздігінен бастама көтеруін қажет етеді.