Әлімжан Байшағыров

Байшағыров Әлімжан (1870-1914), кенші-жұмысшы, Жаңаарканың түлегі. Жастайынан әлеуметтік әділетсіздікті көріп, қайыршылыкпен күн кешті. 1898 ж. табыс іздеп Нілді (Успенск) мыс руднигіне баруға мәжбүр болды, осыңда оралдық кенші П. Н. Топорниннің революциялық пиғылдағы басқа да жұмысшылардын көмегімен идеялық жағынан шындалды. Байшағыров қазақ жұмысшыларының алдында үлкен беделге ие болды, олардың арасында түсіндіру жұмысын жүргізді, әздерінін құқықтары үшін және капитал езгісінен құтыду жолындағы күреске шақырды. 1905 жылы Байшағыров жалпы орыс-қазақ ереуілін ұйымдастырушы болды. Рудник қожайындарынан жұмысшылардың экономикалық мұқтаждарын (еңбек ақыны өсіру, азық-түліктін бағасын кеміту және басқалар) қанағатғандыруды, орыс-қырғыз (қазақ) училищесін ашуды, кеншілердің тұрғын үй жағдайын жақсартуды талап еткен петицияны әзірлеуге қатысты. Бұл талаптарды орындауға келісім бермегені үшін «Одақ» бастаған рудник жұмысшылары ереуіл жариялады. Қожайындар жұмысшылардың тілегін ішінара қанағаттандыруға мәжбүр болды. Байшағыров белсенді түрде қатысқан ереуіл және қазақ енбекшілерінін интернацианалдық бірлігін іс жүзінде дәлелдеп берген, ұйымдасқан алғашқы бұқаралық қимыл болды.