Әскери хирургия

Сооғыстағы жарақаттардың көрсетіп тұрған Ганс фон Герсдорфтың (Hans von Gersdorff) кітабынан сурет, (1517).

Әскери хирургия – соғыста жараланғандарды емдеумен, жараның әсерін, себебін және зардабын зерттеумен шұғылданатын медицина саласы. Жаралыға дәрігерлік көмек көмек көрсету ісі ежелден белгілі. Жараны таңу, кесу, қан тоқтату, сынықты салу т.б. Гиппократтың еңбектерінде айтылған. Оқ ататын қарулардың шығуына байланысты жарақаттанудың түрі де, оған берілетін дәрілік көмек те өзгеріп отырды. Әрбір соғыстан кейін онда қолданылған тәжірибені: жараны залалсыздандыру, сынықты гипстеп таңу, операция кезінде сезімсіздендіретін дәрілерді қолдану әдістерін т.б. зерттеу әскери хирургияны біртіндеп дамыта берді. Қазіргі әскери хирургия жараланғанда жедел жәрдем беру үшін арнаулы орын мен қажетті құрал-жабдықтарды алдын ала әзірлеу, жараланғандарды эвакуациялау т.б. ұйымдастыру мәселесіне зор мән береді. Ұлы Отан соғысында хирургиялық көмек майданның алғы шебінде ұйымдастырылды. Соның нәтижесінде жараланғандардың 72%-і армия қатарына қайта қосылды.