Өзбекстандағы президент сайлауы (2023)
| ||||||||||||||
| 2023 жылғы Өзбекстандағы президент сайлауы | ||||||||||||||
| 9 шілде 2023 | ||||||||||||||
| Кандидаттар | 4 | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Шавкат Мирзиёев – ӨзЛиДеП/ӨҰЖДП | |||||||||||||
| 87,05 % | ||||||||||||||
 |
Робахон Махмудова – ӘСДП | |||||||||||||
| 4,43 % | ||||||||||||||
| Алынған орын | 2 | |||||||||||||
.jpg){kind=small}
|
Улуғбек Иноятов – ХДП | |||||||||||||
| 4,02 % | ||||||||||||||
| Алынған орын | 3 | |||||||||||||
|
Абдушукур Хамзаев – Экологиялық партия | |||||||||||||
| 3,74 % | ||||||||||||||
| Алынған орын | 4 | |||||||||||||
| Өзбекстан президенті | ||||||||||||||
| Босатушы | Сайланған | |||||||||||||
| Шавкат Мирзиёев Партиясыз |
Шавкат Мирзиёев Партиясыз | |||||||||||||
өңдеу  |
||||||||||||||
2023 жылдың 8 мамыр күні Мирзиёев елде кезектен тыс президент сайлаудың сол жылдың 9 шілде күні жүргізілетінін жариялады.[1] Президенттің өзінің сөзі бойынша, одан әрі реформалар жүргізу үшін жаңа конституция бойынша жаңа мандат қажет болғасын сайлау кезектен тыс болды.[2] Сайлау нәтижесінде Шавкат Мирзиёев қайта сайланып, президенттігін жалғастырды.[3][4]
Батыстық БАҚ-тар сол жылдың референдумы мен сайлаудың кезектен тыс болуы Мирзиёевтың өз билігін ұзартуға жүргізілген жоспары деп санайды.[5] Сол жылы жасалған реформа бойынша президенттің бір мерзімі 7 жылға созылған еді.[2]
Оппозициялық және батыстық дереккөздер «сайлауда нағыз бәсеке болмайтыны» және өзбекстандық саяси жүйеде оппозицияның жоқтығымен байланысты Мирзиёевтың жеңісі анық болды.[5][6] «Мирзиёев реформасы үлкен өзгеріссіз болды, шынайы қарсыластар сайлаудан шеттетіледі» деген айыптар салынды, Мирзиёев жайлы «өзіне сын айтпайтын үш кандидатқа қарсы жеңуге дайындалып жатыр» деп те делінеді.[6]
Сайлау нәтижесінде ресми дерек бойынша Шавкат Мирзиёев дауыс санының 87,05% жинап, қайта сайланды. Оған ең жақын дауыс санын жинаған (4,43%) үміткер Әділет социал-демократиялық партиясының Робахон Махмудова еді.[3][4]
Үміткерлері[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Аты-жөні, туған жылы және партиясы | Ірі лауазымдары | Тіркелуі | |
|---|---|---|---|
| Абдушукур Худойқулович Хамзаев (1973) Экологиялық партия |
Өзбекстан экологиялық партиясы Орталық Кеңесі атқару комитетінің төрағасы (желтоқсан 2022 бері)[7] Экологиялық партия Орталық Кеңес атқару комитеті төрағасының орынбасары (2023 бері)[7] |
11 мамыр 2023[7] | |
| Улуғбек Иноятов (1962)[8] Халық Демократиялық партия |
Ұлттық Білім беру министрі (2013[8]–2018[9]) ӨХДП төрағасы (2019 бері)[9] |
12 мамыр 2023[9] | |
| Робахон Махмудова (1968)[10] ӘСДП |
Өзбекстан Жоғарғы соты төрағасының бірінші орынбасары (2020 бері)[10] |
12 мамыр 2023[10] | |
| Шавкат Мирзиёев (65) Партиясыз (ӨзЛиДеП және Ұлттық жаңғырумен ұсынылған)[11] |
Өзбекстан президенті (2016 бері)[12] Өзбекстан премьер-министрі (2003–2016)[12] |
12 мамыр 2023[11] | |
Нәтижесі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
| Үміткер | Партиясы | Дауыс саны | % | |
|---|---|---|---|---|
| Шавкат Мирзиёев | Партиясыз | 13,742,944 | 87.05 | |
| Робахон Махмудова | Әділет социал-демократиялық партиясы | 693,634 | 4.43 | |
| Улуғбек Иноятов | Өзбекстан Халық Демократиялық партиясы | 629,116 | 4.02 | |
| Абдушукур Хамзаев | Өзбекстанның экологиялық партиясы | 585,711 | 3,74 | |
| Жалпы | 15,651,405 | 100.00 | ||
| Жарамды дауыс саны | 15,651,405 | 99.24 | ||
| Жарамсыз дауыс саны | 118,951 | 0.76 | ||
| Жалпы дауыс саны | 15,651,405 | 100.00 | ||
| Тіркелген сайлаушылар | 19,593,838 | 79.88 | ||
| Дереккөзі:[3] | ||||
Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ↑ Өзбекстанда президент сайлауы 9 шілдеде өтеді (қаз.). el.kz (9 мамыр 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b Uzbekistan: President Mirziyoyev announces snap election (ағыл.). Deutsche Welle (8 May 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b c Шавкат Мирзиёев сайловда 87,05 фоиз овоз билан ғалаба қозонди (өзб.). gazeta.uz (10 шілде 2023). Тексерілді, 10 шілде 2023.
- ↑ a b Kazakevich, Alexander Выборы без интриги: Шавкат Мирзиёев переизбран президентом Узбекистана (орыс.). euronews (10 июля 2023). Тексерілді, 10 шілде 2023.
- ↑ a b Vote-weary Uzbekistan to hold snap presidential election on July 9 (ағыл.). eurasianet (8 May 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b РИКЛТОН, Крис Шаппай бәйге алатын Мирзияев және басқалар. Өзбекстандағы сайлаудан шынайы бәсеке байқалмайды (қаз.). Азаттық радиосы (9 шілде 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b c Стал известен первый кандидат в президенты Узбекистана (орыс.). kun.uz (11 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b Иноятов Улугбек Ильясович (орыс.). arboblar.uz. Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b c Улугбек Иноятов станет кандидатом в президенты (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b c Среди кандидатов в президенты Узбекистана появилась женщина (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b Шавкат Мирзиёев будет выдвинут кандидатом в президенты Узбекистана (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
- ↑ a b Uzbekistan Names Longtime PM Mirziyaev Interim President (ағыл.). Азаттық радиосы (8 September 2016). Тексерілді, 7 шілде 2023.