FGM-148 Javelin
FGM-148 Джавелин - Америкалық тасымалды, танкіге қарсы зымыран кешені.
Бротехникалық және қорғалған нысандар мен төмендеп ұшатын жылдамдығы аз нысандарды жоюға арналған қару түрі. Зымыранды 1986 жылы АҚШ-тың Техас штатындағы "Джевлин Джойнт венчерс" кәсіпорны жасап шығарды. АҚШ армиясының қаруы қатарында 1996 жылы қабылданды. Ирактағы соғыста сәтті пайдаланылды. Қару басқа да елдерге экспортқа шығарылды.
Жаңа танкіге қарсы зымыран кешенін сынау 1993 жылдың маусым айында басталды. 1994 жылдан бастап "Джевлиннің" бекітілген нұсқалары жарық көре бастады. Алғашқы кезде алты жыл АҚШ-тың құрлықтағы әскерлері мен теңіз әскерлері 74000 танкіге қарсы басқарылатын зымыранды жеткізіп беру жоспарланған еді. Бірақ, кейін тасымал мөлшері мен мерзімі азайтылды. 11 жыл ішінде 33000 зымыран жеткізу туралы шешім қабылдады. "Джевлин" - армияның жылдам қозғалатын күштеріне арналған қару.
2022 жылы АҚШ, Украина əскеріне Ресейге қарсы соғыста "Джевлинің" ленд-лиз арқылы сəтті түрде жеткізді[1]
Құрылымы[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Зымыран қанаттары ашылатын классикалық аэродинамикалық схема бойынша жасалған. Джавелин кешенінің зымыраны инфрақызыл бағыттау басымен (IR HSN) жабдықталған, бұл "ату-ұмыту" бағыттау принципін жүзеге асыруға мүмкіндік береді. "Жұмсақ ұшыру" жүйесі — марш қозғалтқышының тұтануы зымыран атқыш үшін қауіпсіз қашықтыққа ұшқаннан кейін орын алады-жабық үй-жайлардан кешенді атуға мүмкіндік береді.
Кешен екі бөліктен тұрады — командалық-іске қосу блогы (CPB, CLU) және тұтынылатын ату.
Әдебиет[өңдеу | қайнарын өңдеу]
- ҚАРУ-ЖАРАҚТАР. - Алматы: "Аруна" баспасы.