Перовскит: Нұсқалар арасындағы айырмашылық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Content deleted Content added
ш →‎Дереккөздер: clean up, replaced: Пайдаланған әдебиет → Дереккөздер using AWB
ш clean up, replaced: Геология—Алматы → Геология — Алматы, салалык ғылыми түсіндірме сөздігі → салалық ғылыми түсіндірме сөздігі, using AWB
 
1-жол: 1-жол:
'''Перовскит''' — [[оксидтер класы]]на жататын [[минерал]]. Химиялық формуласы: CaTiO<sub>3</sub>. [[Сингония]]сы — текшелік, кристалдары текше, агрегаттары бүйрек тәрізді. Түсі — сарыдан қараға дейін, сызығы ақ, сұрғылт сары, жылтырлығы — алмастай, қаттылығы — 5,5—6, жіктілігі жетілген, меншікті салмағы — 3,97—4,04. Перовскит ультранегізді, негізді таужыныстарда, метасоматиттерде кездеседі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалык ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология—Алматы: «Мектеп» баспасы», 2003.ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
'''Перовскит''' — [[оксидтер класы]]на жататын [[минерал]]. Химиялық формуласы: CaTiO<sub>3</sub>. [[Сингония]]сы — текшелік, кристалдары текше, агрегаттары бүйрек тәрізді. Түсі — сарыдан қараға дейін, сызығы ақ, сұрғылт сары, жылтырлығы — алмастай, қаттылығы — 5,5—6, жіктілігі жетілген, меншікті салмағы — 3,97—4,04. Перовскит ультранегізді, негізді таужыныстарда, метасоматиттерде кездеседі.<ref>Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2003 жыл. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
</ref>
</ref>



13:14, 2014 ж. мамырдың 30 кезіндегі соңғы нұсқа

Перовскитоксидтер класына жататын минерал. Химиялық формуласы: CaTiO3. Сингониясы — текшелік, кристалдары текше, агрегаттары бүйрек тәрізді. Түсі — сарыдан қараға дейін, сызығы ақ, сұрғылт сары, жылтырлығы — алмастай, қаттылығы — 5,5—6, жіктілігі жетілген, меншікті салмағы — 3,97—4,04. Перовскит ультранегізді, негізді таужыныстарда, метасоматиттерде кездеседі.[1]

Кристалдық құрылысы жалпы алғанда корунд-ильменит тобына ұқсас, бірақ мұндағы кальций металының көлемі темірден үлкен болғандықтан, оның құрылысы басқаша болып шыққан. Кубтың ортасында Са, бұрыштарында Ті, қабырға қырларында О орналасқан.

Сингониясы сырт белгісі бойынша куб, бірақ оптикалық анизотроп екеніне қарағанда перовскиттің төмен температуралы ромбылық модификация түрлері де болу керек.

Кристалдық бейнесі көбінесе едәуір ірі куб кристалл түрінде кездеседі. Кубтың жақтарында оның қырларына параллель сызаттары болады. Ол сызаттар тегінде ромбылық түрге айналу кезіндегі қоспақтану іздері болса керек.

Жаратылысы көбінесе магмалық , метаморфтық , контактылық. Жалпы алғанда ол магнетит, хромит минералдарымен бірге кездеседі (сілтілі базальт арасында, скарнда тағы басқа.

Перовскит ірі кен құрамайды, сондықтан оның практикалық маңызы да шамалы. Оның жеке кристалдары Уралда (Златоуст ауданы), тағы басқа жерлерде кездеседі. Бұл минералдың тобына жататын кейбір минералдар өте сирек кездесетін элементтерге бай келеді; сондықтан олардың маңызы да зор. Соның бірі — мысалы, лопарит.[2]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2003 жыл. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
  2. Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69