Құндыз: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
| 1-жол: | 1-жол: | ||
[[File:Castor fiber.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Құндыз]]''.]]'''Құндыз''' (Castor fiber) —[[жыртқыш]]тар отряды, [[сусар тұқымдасы]]на жататын, терісі [[бағалы аң]]. [[Қазақстан]]ның орманды, таулы аймақтарында кәдімгі құндыз және [[Орта Азия]] құндызы кездеседі. [[Дене тұрқы]] 65 — 70, құйрығы 41 — 44 см, салмағы 5 — 8 кг. құндыздың арқасы мен құйрығының түсі жылтыраған қара қоңыр. Бауыры ақшыл, төсі сарғыш қоңыр келеді. Саусақтарының арасы жүзу жарғақтарымен көмкерілген. |
[[File:Castor fiber.jpg|thumb| alt=A.| ''[[Құндыз]]''.]]'''Құндыз''' (Castor fiber) —[[жыртқыш]]тар отряды, [[сусар тұқымдасы]]на жататын, терісі [[бағалы аң]]. [[Қазақстан]]ның орманды, таулы аймақтарында кәдімгі құндыз және [[Орта Азия]] құндызы кездеседі. [[Дене тұрқы]] 65 — 70, құйрығы 41 — 44 см, салмағы 5 — 8 кг. құндыздың арқасы мен құйрығының түсі жылтыраған қара қоңыр. Бауыры ақшыл, төсі сарғыш қоңыр келеді. Саусақтарының арасы жүзу жарғақтарымен көмкерілген. Қазақстанның оңтүстік-шығысында таралған. [[Іле]] өзеніне құятын [[Шілік]], [[Үсек]], [[Құндызды]] сияқты таулы өзендерінің сағаларын және Көксу, Қара, [[Тентек]] өзендерінің жоғарғы жағалауларын мекендейді. Көбіне шабақтар мен балықтармен қоректенеді. Сондай-ақ, құстарды, сүтқоректілерден — қоян, су тышқаны мен ұсақ кеміргіштерді ұстап жейді. Құндыз көбіне өзеннің тік жағасынан ін қазып, сонда паналайды. Інінің аузы су астында болады. Жатағын қыста қатпайтын, балығы бар ағын су бойына салады. Жылына 1 рет түлейді. Аналығы 2 — 4 құнай табады. Көп аулануына байланысты саны күрт азайып кеткен. Осы кезде тек кәдімгі құндызды ғана аулауға рұқсат етіледі. Орта Азия құндызы өте сирек кездесетін болғандықтан Қазақстанның “[[Қызыл кітап|Қызыл кітабына]]” енгізілген. Бұл аң [[Кирсанов]] қорықшасында арнайы қорғалып, өсіріледі. Жылына 100 — 150 құндыз [[елтірісі]] дайындалады (2004). <ref name=”source1”> “Балалар Энциклопедиясы”, V-том </ref> |
||
== Тағы қараңыз == |
|||
== |
==Пайдаланылған әдебиет</span>== |
||
[[Б. Әкімбеков]] |
|||
<references/> |
|||
{{stub}} |
{{stub}} |
||
{{wikify}} |
{{wikify}} |
||
[[Санат:Құндыздар]]Мұхамбетов |
|||
[[Санат:зоология]] |
|||
[[ba:Ҡондоҙ]] |
[[ba:Ҡондоҙ]] |
||
00:42, 2011 ж. маусымның 22 кезіндегі нұсқа
Құндыз (Castor fiber) —жыртқыштар отряды, сусар тұқымдасына жататын, терісі бағалы аң. Қазақстанның орманды, таулы аймақтарында кәдімгі құндыз және Орта Азия құндызы кездеседі. Дене тұрқы 65 — 70, құйрығы 41 — 44 см, салмағы 5 — 8 кг. құндыздың арқасы мен құйрығының түсі жылтыраған қара қоңыр. Бауыры ақшыл, төсі сарғыш қоңыр келеді. Саусақтарының арасы жүзу жарғақтарымен көмкерілген. Қазақстанның оңтүстік-шығысында таралған. Іле өзеніне құятын Шілік, Үсек, Құндызды сияқты таулы өзендерінің сағаларын және Көксу, Қара, Тентек өзендерінің жоғарғы жағалауларын мекендейді. Көбіне шабақтар мен балықтармен қоректенеді. Сондай-ақ, құстарды, сүтқоректілерден — қоян, су тышқаны мен ұсақ кеміргіштерді ұстап жейді. Құндыз көбіне өзеннің тік жағасынан ін қазып, сонда паналайды. Інінің аузы су астында болады. Жатағын қыста қатпайтын, балығы бар ағын су бойына салады. Жылына 1 рет түлейді. Аналығы 2 — 4 құнай табады. Көп аулануына байланысты саны күрт азайып кеткен. Осы кезде тек кәдімгі құндызды ғана аулауға рұқсат етіледі. Орта Азия құндызы өте сирек кездесетін болғандықтан Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген. Бұл аң Кирсанов қорықшасында арнайы қорғалып, өсіріледі. Жылына 100 — 150 құндыз елтірісі дайындалады (2004). [1]
Пайдаланылған әдебиет
- ↑ “Балалар Энциклопедиясы”, V-том
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
 | Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |