Түймедағы: Нұсқалар арасындағы айырмашылық
Өңдеу түйіні жоқ |
Өңдеу түйіні жоқ |
||
2-жол: | 2-жол: | ||
'''Түймедағы''' (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер. |
'''Түймедағы''' (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер. |
||
Қазақстанда [[Алтайда]],[[ Жетісу ]](Жоңғар), [[Іле]], Күнгей Алатауларының көбінесе ашық жерлерінде өсетін 2 түрі: дәрілік Түймедағы (М. recutіta) және кәдімгі Түймедағы (М. matrіcarіoіdes) бар. Олардың биіктігі 10 – 35 см. Сабағы бұтақты. Жапырақтары қауырсын тәрізді үш қайтара тілімделген, кезектесіп орналасқан. Гүлі ақ, гүлтозаңы сары түсті, себет гүлшоғырына топталып, дара гүлдері сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. [[Мамыр]] – [[шілде]] айларында гүлдеп, [[маусым]] – [[қыркүйекте]] жемісі піседі. [[Жемісі]] – [[дәнек]]. Түймедағы гүлшоғырының құрамында |
Қазақстанда [[Алтайда]],[[ Жетісу ]](Жоңғар), [[Іле]], Күнгей Алатауларының көбінесе ашық жерлерінде өсетін 2 түрі: дәрілік Түймедағы (М. recutіta) және кәдімгі Түймедағы (М. matrіcarіoіdes) бар. Олардың биіктігі 10 – 35 см. Сабағы бұтақты. Жапырақтары қауырсын тәрізді үш қайтара тілімделген, кезектесіп орналасқан. Гүлі ақ, гүлтозаңы сары түсті, себет гүлшоғырына топталып, дара гүлдері сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. [[Мамыр]] – [[шілде]] айларында гүлдеп, [[маусым]] – [[қыркүйекте]] жемісі піседі. [[Жемісі]] – [[дәнек]]. Түймедағы гүлшоғырының құрамында эфир майы (0,5 – 0,12%), [[терпен]], [[спирт]], [[органикалық қышқылдар]], [[дәрумендер]], т.б. заттар бар. Түймедағы – дәрілік өсімдік, оны қабынғанға қарсы әсер ететін, тер шығаратын, ауырған жерді тыныштандыратын дәрі ретінде және [[клизма]] жасауға қолданылады. Іш өткенде, ішек түйнегенде ішеді. Сондай-ақ оның [[антисептик]] қасиеті де бар. Парфюмерияда, [[шарап]] өндірісінде пайдаланылады, гүлінен сары түсті бояу алынады. |
||
<ref>“Қазақ Энциклопедиясы”,8 том</ref> |
<ref>“Қазақ Энциклопедиясы”,8 том</ref> |
19:31, 2012 ж. қаңтардың 20 кезіндегі нұсқа
Түймедағы (Matrіcarіa) – күрделі гүлділер тұқымдасына жататын бір жылдық шөптесін өсімдіктер.
Қазақстанда Алтайда,Жетісу (Жоңғар), Іле, Күнгей Алатауларының көбінесе ашық жерлерінде өсетін 2 түрі: дәрілік Түймедағы (М. recutіta) және кәдімгі Түймедағы (М. matrіcarіoіdes) бар. Олардың биіктігі 10 – 35 см. Сабағы бұтақты. Жапырақтары қауырсын тәрізді үш қайтара тілімделген, кезектесіп орналасқан. Гүлі ақ, гүлтозаңы сары түсті, себет гүлшоғырына топталып, дара гүлдері сабақтың ұшында жетіледі. Тұқымынан көбейеді. Мамыр – шілде айларында гүлдеп, маусым – қыркүйекте жемісі піседі. Жемісі – дәнек. Түймедағы гүлшоғырының құрамында эфир майы (0,5 – 0,12%), терпен, спирт, органикалық қышқылдар, дәрумендер, т.б. заттар бар. Түймедағы – дәрілік өсімдік, оны қабынғанға қарсы әсер ететін, тер шығаратын, ауырған жерді тыныштандыратын дәрі ретінде және клизма жасауға қолданылады. Іш өткенде, ішек түйнегенде ішеді. Сондай-ақ оның антисептик қасиеті де бар. Парфюмерияда, шарап өндірісінде пайдаланылады, гүлінен сары түсті бояу алынады.
Пайдаланылған әдебиет
- ↑ “Қазақ Энциклопедиясы”,8 том
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |