Ас содасы

Натрий бикарбонаттың ұнтағы

Химиялық формуласы

Ас содасы NaHCO₃ немесе Қос көмірқышқылды натрий, немесе Натрий бикарбонаты - ақ түсті, кристалды ұнтақ. Улы емес, өртенбейді, жарылмайды.f

Химиялық қасиеттері

Натрий бикарбонаты - көмір қышқылының қышқыл натрий тұзы. Молекулалық массасы  — 84,00.

Қышқылдармен әрекеттескенде тұз бен көмір қышқылын түзеді. Көмір қышқылы бірден көміртек оксиді (IV) мен суға ыдырайды:

${\mathsf {NaHCO_{3}+HCl\rightarrow NaCl+H_{2}CO_{3}}}$

${\mathsf {H_{2}CO_{3}\rightarrow H_{2}O+CO_{2}\uparrow }}$

Тұрмыста көбінесе осы реакция сірке суымен жасалады. Нәтижесінде натрий ацетаты түзіледі:

${\mathsf {NaHCO_{3}+CH_{3}COOH\rightarrow CH_{3}COONa+H_{2}O+CO_{2}\uparrow }}$

60 °C температурада ас содасы натрий карбонаты, көмірқышқыл газы мен суға ыдырайды:

${\mathsf {2NaHCO_{3}{\xrightarrow {60-200^{\circ }C}}Na_{2}CO_{3}+H_{2}O+CO_{2}\uparrow }}$

Қолдануы

Ас содасы

Медицинада, химиялық өнеркәсібінде, тамақ өнеркәсібінде т.б. қолданылады.

Дереккөздер

• Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том