Матьяш Ракоши
| Ракоши | |
| Ракоши Матьяш | |
 | |
| Туған күні |
Lua error Module:Wikidata ішіндегі 39 жолында: attempt to concatenate field '?' (a nil value). |
|---|---|
| Қайтыс болған күні |
5 қантар 1971 |
| Қайтыс болған жері |
Горький, РКФСР, КСРО |
| Партиясы |
КПВ ВПТ |
| Жұбайы |
Феодора Фёдоровна Корнилова |
Ракоши (Какозі) Матьяш (9. 3. 1892 – 5. 2. 1971) — венгр саяси қайраткері. Венгр совет республикасы (1919) кезеңінде сауда халық комиссарының орынбасары, қоғамдық өндіріс халық комиссары. 1921—24 ж. Коминтернде жұмыс істеді. Венгрия компартиясының ұйымдарын қайта құруға қатысты 1926 ж. қыркүйегінде ұсталып, ұзақ уақыт түрмеде отырды. 1940 ж. босатылды. Венгрия фашизмнен азат етілгеннен кейін (1945) Ракоши Компартия мен үкіметте бірсыпыра басшы қызметтер атқарды. Бұл қызметтерде жүріп, Ракоши соц. құрылыс ісінде елеулі қателіктер жіберді: жоспарлы тапсырмаларды дәлелсіз артық белгіледі, партия тұрмысының лениндік нормаларын, соц. заңдылықты бұзды. Венгр еңбекшілер партиясы (ВЕП) ОК-нің 1956 ж. шілдедегі шешіміне сәйкес, Ракоши ВЕП ОК-нің 1-секретарьлығы қызметінен босатылып, ВЕП Саяси бюросының құрамынан шығарылды. 1962 ж. тамызда Венгр соц. жұмысшы партиясының ОК-і Ракошиды партиядан шығарды.
Билікке келгенге дейін[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Ол кедей еврей отбасындағы он екі баланың алтыншы баласы болды - бақалшы Йозеф Розенфельд пен Сесилия Ледерер. 1904 жылы аттарды мадияризациялау саясатына байланысты бүкіл отбасы өз фамилиясын Ракосиге ауыстырды. Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде Шығыс майданда соғысып, сол жерде тұтқынға түсіп, Венгрия Коммунистік партиясының қатарына кіреді.
Венгрияға оралды. Бела Кун үкіметінде халық комиссарының бірінші орынбасары, одан кейін сауда халық комиссары қызметтерін атқарды. Қызыл гвардия мен Қызыл Армияны басқарды. [Мажар Кеңес Республикасы құлағаннан кейін Австрияға эмиграцияланып, тұтқындалып, тоғыз айдан кейін елден қуылды.
1920-1924 жж. Коминтерннің атқару комитетінде жұмыс істеді, 1921 жылы оның хатшысы болып сайланды. 1924 жылы желтоқсанда заңсыз коммунистік партияны ұйымдастыру үшін Венгрияға оралды. 1925 жылы қыркүйекте ол тұтқындалып, әскери сотқа жеткізілді, онда прокурор өлім жазасын талап етті, бірақ еуропалық солшыл интеллигенцияның (оның ішінде Р. Роллан да бар) наразылықтары істің азаматтық сотқа берілуіне, ол сегіз жарым жылға бас бостандығынан айырылды.1920-1924 LiveJournal. Коминтерн атқару комитеті жұмыс істеді, 1921 жылы оның хатшысы үлкен сайланды. 1924 жылы желтоқсанда заңсыз коммунистік партия уйымдастыру үшін Венгрия оралды. 1925 жылы қыркүйекте ол тұтқындалып, әскери сотқа жеткізілді, онда прокурор өлім жазасын талап етті, бірақ еуропалық солшыл интеллигенцияның (оның ішінде Р. Роллан да бар) наразылықтары істің азаматтық сотқа берілуіне, ол сегіз жарым жылға бас бостандығынан айырылды.
1940 жылы қазанда Кеңес Одағы үкіметі Ракосиді 1848-49 жылдардағы Венгрия революциясын басып-жаншу кезінде Ресей басып алған баннерлермен айырбастады. 1940-45 жж. Мәскеуде Вьетнам Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің шетелдік бюросын басқарды. 1945 жылы ақпанда Кеңес әскерлерімен бірге Венгрияға оралып, Венгрия Коммунистік партиясын басқарды. 1945-1949 жылдары Премьер-Министрдің орынбасары.