Нілді

Мыс кенін өңдейтін құрал

Нілді (Успен) мыс кені – Қарағанды облысы Жаңаарқа ауданы Сейфуллин темір жол станциясынан (бұрынғы Жарық темір жол станциясынан) оңтүстік-шығысқа қарай 20 км жерде орналасқан. Нілді (Успен) мыс кені 1847 жылы ашылған. Кен орны мысты-стратиформалы генезиске жатады. Кен денелері Успен синклинорийінде төменнен жоғары қарай ортаңғы-соңғы девон дәуірлерінде түзілген қышқыл және орташа құрамды жанартаутекті тау жыныстарында, жоғары фаменнің көмірлі әктасты-сазды тақтатастарында қабатталып орналасқан. Кенді алаңда шток және желі тәрізді бірлі-жарым диобазды порфириттер, альбитофирлер және керсантиттер кездеседі. Құрылымдық жағынан кенді алаң Нілді брахиантиклинінің оңтүстік қанатында жатыр. Ол біртіндеп Керегетас синклинінің солтүстік қанатына ауысады. Құрылымы жоғары дәрежелі антиклин қатпарымен (Успен, Белла, т.б.) күрделіленген. Кен денелері батыстан-шығысқа қарай Негізгі, Святая сопка және Белла деп аталады. Нілді (Успен) мыс кені ұсақ кен орнына жатады, 19 ғасырдың ортасынан бері игеріліп келеді.

Сілтемелер

• Мыс