Сегіз державалар одағы

Сегіз державалар одағы (ұлт.қытай.八國聯軍) – әскери одақ. Құрамына Ресей империясы, АҚШ, Германия, Ұлыбритания, Франция, Жапония, Австро-Венгрия және Италия кірді, сонымен қоса, Пекиндегі Елшілік ауданға бірнеше дипломатиялық міндеттер шабуылына қарсы жауап үшін олардың жасағы Цин империясы кезіндегі Қытайға басып кірді. Жасақ құрамында одақтың 45 000 солдаты кірді. Жорық кезінде одақ жасақтары елшілікке жасаған шабуылдарын тоқтатты, 1900 жылдың тамызында Ихэтуаньдық көтерілісті басып, Қытай императорының армиясын талқандады. Империялық билеушілер тең емес қорытынды хаттама жазуға мәжбүр болды.

Оқиғалар ағымы

1900 жылы одақ әскерлері Бейжіңге басып кірді. Император Гуансюй, жесір қалған Цыси патшайым және жоғарғы шенеуніктер император сарайын тастап, бейбіт келіссөз жасау үшін атақты төре Ли Хунчжанды жіберді.

Одақ мүшесі ретінде Австро-Венгрия Қытайға құрамында екі оқу кемелері және «Кайзерин унд кенигин Мария-Терезия», «Кайзерин Елизабет», «Асперн», «Зента» атты крейсерлері бар австро-венгриялық флотты, сонымен қоса 1900 жылдың сәуірінде бір топ теңіз жаяу әскерлерін жіберді. Маусым айында олар Ихэтуаньдық көтеріліс күшінен Тяньцзиндік темір жолды сақтап қалды және де Хайхэ мен Тайжчу өзендерінің бойында қаруланған джоноктар флотын талқандады. Дагу бекінісін басып алу кезінде Жапонияның Императорлық флоты, ресейлік Тынық мұхиттық флоты, Ұлыбританияның корольдық әскери-теңіз флоты, АҚШ әскери-теңіз күштері және Францияның ұлттық әскери-теңіз күштері қатыстырылды. Басып алғаннан кейін крейсерлер біраз уақыт бойы кемежайдан кетпей тұрды, тек дау-дамайды реттелгеннен кейін ғана флот экипажынан кетті. Ихэтуаньдық көтерілісті басу үшін Георг Людвиг фон Трапптың үлесі мол болды. Ол Бірінші дүниежүзілік соғыста ең бір нәтижелі австриялық сүңгуірші болған еді.

Одақты бағалау

Сегіз державалар одағы қытай тарихшыларымен әлсіз Қытайға мықты империялардың мемлекетті талқандау үшін басып кіруі деп бағалануда. Бұл жағдайлар халықтың күйін одан әрі тұрақсыздандырды.