Темірғали Сәдуақасұлы Қасым

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту

Темірғали Сәдуақасұлы Қасым[1] (30.1.1936 жылы туған,Ақмола облысы Ақкөл ауданы Еңбек ауылы) – ғалым-селекционер, ауыл шаруашылы ғылымының доктары (1995), ҚР ауыл шаруашылығы ғылыми академиясының корректор мүшесі (1997). Қазақтың етті-биязылау жүнді қой тұқымының жетекші авторы (1991), Алматы зоотех.-малдәрігерлік ин-тын (Қазақ ұлттық агр. ун-ті) бітірген (1961). 1961 – 64 жылдары осы институтта аспирант, 1964 жылдан Қазақ қой шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтында аға жетекші, бас ғылыми қызметкер. Ғыл. еңбектері Қазақстанда жаңа бағыттағы кроссбред (етті-биязылау жүнді) қойы шаруашылығы саласын қалыптастыру және осы бағытта етті-биязылау жүнді қой тұқымын шығару, шет елден келген қой тұқымдарын жерсіндіру мен бейімдеуге арналған. Темірғали Сәдуақасұлы Қасым көп жылдар бойы (1964 – 84) Англиядан келген асыл тұқымды қойлардың (линкольн,ромни-марш,бордер-лейстер,гемпшир, суффолк) жаңа жер жағдайында биология-өнімділік қасиеттерін, ерекшеліктерін жан-жақты зерттеп, қоршаған ортаға бейімделуінің ғылыми жолдарын және тәжірибе әдістерін ашқан. Осы жұмыстың нәтижесінде ағылшынның асыл тұқымды малдарының репродукторы (500-ден астам бас) дүниеге келіп, Қазақстанда жаңадан 3 қой тұқымын шығаруға, бір қой тұқымының түрін (қазақ гемпшир қойы) жетілдіру жұмыстарына араласты. Темірғали Сәдуақасұлы Қасымның 120-дан астам ғылыми еңбектері жарық көрді.

Сілтемелер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дереккөздер[өңдеу | қайнарын өңдеу]

  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9,"Қазақ Энциклопедиясы", 10 том